Trận Suối Tre – Battle of Suoi Tre diễn ra ngày 21 tháng 3 năm 1967 trong cuộc hành quân Junction City của quân đội Mỹ đánh vào chiến khu C ở Tây Ninh trong chiến tranh Việt Nam
Ngày 19 tháng 3 năm 1967, quân đội Mỹ đã thả dù 2 tiểu đoàn quân Mỹ gồm tiểu đoàn 3 thuộc trung đoàn 22 do trung tá John A. Bender chỉ huy và tiểu đoàn 2 thuộc trung đoàn pháo binh do trung tá John W. Vessey, Jr. xuống địa phận Suối Tre có tài liệu gọi là suối Đá nhằm thiết lập căn cứ hỏa lực Gold – Fire Support Base Gold để yểm trợ cho cuộc hành quân Junction City
Khu vực bãi đáp thuộc trung tâm chiến khu C, cách Sài Gòn 90km về hướng Tây Bắc và chỉ cách 3km nơi diễn ra trận càn Attleboro trước đó vài tháng. 3 chiếc trực thăng bị phá hỏng khi quân Giải Phóng đã đặt mìn và kích nổ từ xa ở bãi đáp và 6 chiếc bị bắn hỏng khi đổ bộ với 15 tử trận và 28 bị thương
Ngày 20 tháng 3, tiểu đoàn 2 thuộc trung đoàn 12 tiếp tục được đổ bộ xuống để tăng cường, thêm 7 chiếc trực thăng bị bắn hỏng
Diễn biến trận Suối Tre
04:30, các đơn vị phục kích của Mỹ báo cáo đã phát hiện nhiều binh lính quân Giải Phóng đang di chuyển gần đó, đến 06:30 sáng, quân Giải Phóng với quân số khoảng 2.500 người bắt đầu tấn công với những trận pháo kích bằng súng cối 60mm và 82mm, khi quân Giải Phóng bắt đầu áp sát căn cứ, đến lượt súng máy và súng không giật của quân Giải Phóng bắt đầu bắn. Căn cứ bị uy hiếp nặng nề, tập trung ở hướng Đông Bắc và Đông Nam và thậm chí vị trí phòng thủ của trung đội 1 thuộc đại đội B lính Mỹ bị xuyên thủng, lực lượng hỗ trợ của tiểu đoàn 2 pháo binh Mỹ phải đến tăng cường. Pháo binh Mỹ bắn dồn dập để ngăn chận quân Giải Phóng
07h, các máy bay quan sát và hỗ trợ của Mỹ đến để hướng dẫn máy bay oanh tạc Mỹ ném bom hỗ trợ, các đơn vị pháo binh Mỹ chung quanh cũng bắt đầu bắn yểm trợ trong giới hạn 100m từ khuôn viên phòng thủ của căn cứ. Đến 07h11, đại đội B ở phía Nam và Đông Nam báo cáo đơn vị này bắt đầu bị tràn ngập và xuyên thủng, yêu cầu pháo binh bắn đạn beehive là loại đạn phân mãnh chống bộ binh, bên trong chứa hàng trăm mũi tên thép. Lúc 07:56, đại đội B lại báo cáo, quân Giải Phóng bắt đầu xâm nhập vào vị trí của trung đội 1 và đạn dược bắt đầu cạn. Bộ chỉ huy Mỹ đã tăng viện 20 lính từ đại đội A và tiếp tế đạn dược cho đại đội B. Đến 08:13, vị trí phòng thủ hướng Đông Bắc căn cứ lại báo cáo đang bắt đầu bị quân Giải Phóng tràn ngập. 11 phút sau, một tổ phòng thủ với 4 khẩu súng máy 12.7mm bị xuyên thủng, quân Giải Phóng cố gắng sử dụng súng để bắn vào quân Mỹ nhưng bị khẩu pháo 105mm của Mỹ cách đó 75m hạ nòng bắn nổ tung
08:40, quân đội Mỹ phải bỏ phòng tuyến thứ nhất, rút lui vào trong phòng tuyến thứ 2 và các pháo trong căn cứ phải hạ nòng bắn trực diện những quả đạn đầu nổ cao chống bộ binh, mỗi viên chứa 8.000 mũi tên có cánh. Máy bay Mỹ phải ném bom chỉ cách vị trí phòng thủ 50m
Lữ đoàn 3 Mỹ tổ chức giải cứu, đơn vị giải cứu bao gồm tiểu đoàn 2 của trung đoàn 12 bộ binh, tiểu đoàn cơ giới số 2 của trung đoàn 22 và tiểu đoàn 2 của trung đoàn 34 thiết giáp, tất cả dưới quyền chỉ huy của trung tá Raymond Stailey đây là thành phần thuộc đội đặc nhiệm số 4 – 4th ID Task Force dưới quyền chỉ huy của đại tá Marshall Garth.
Đến 9h, tiểu đoàn 2 bộ binh của lực lượng giải cứu bắt tay được đại đội B ở phía Nam và sau đó tấn công về phía Đông, chiếm lại phòng tuyến thứ nhất. Đến 09:12, lực lượng cơ giới và thiết giáp đến được Tây Nam căn cứ sau khi đánh xuyên qua rừng cây và pháo 90mm của xe tăng liên tục bắn đạn chống bộ binh. Quân giải phóng do bất ngờ trước xe tăng nên bắt đầu rút lui. 09:30, phòng tuyến được tái lập lại, trực thăng bắt đầu hạ cánh để di tản thương binh. 10:45, trận Suối Tre chấm dứt
Tổng kết trận Suối Tre
Tổng kết trận Suối Tre, phía Mỹ thông báo tìm được xác của 647 chiến sĩ quân Giải Phóng, còn thiệt hại là 36 tử trận và 190 bị thương. Các tài liệu thu được cho thấy, đơn vị tấn công của Quân Giải Phóng là trung đoàn 272 của sư đoàn 9 được tăng cường tiểu đoàn U-80 pháo binh. Trung đoàn 272 được xem là một trong những trung đoàn được trang bị tốt nhất và có sức chiến đấu tốt nhất và là một trong những số ít đơn vị của quân Giải Phóng dám tấn công vào giữa ban ngày
Các binh sĩ của căn cứ FSB Gold cho biết, nếu lực lượng giải cứu đến trễ 15 phút, căn cứ FSB Gold sẽ bị quân giải phóng chiếm. Do chiến đấu dũng cảm, đơn vị tiểu đoàn 2 của trung đoàn 34 thiết giáp được thưởng huân chương Presidential Unit Citation
Cựu chiến binh Mario Salazar của tiểu đoàn 2 của trung đoàn 34 thiết giáp kể lại :
“Tiểu đoàn cơ giới của chúng tôi có 80 xe bọc thép APC. Mỗi xe được gắn 1 súng máy 12.7mm và 2 súng máy 7.62mm, xe có thể chở theo 1 tiểu đội được trang bị súng tiểu liên M-16
Khi tiến đến căn cứ FSB Gold, cảnh tượng như trong phim khi súng nổ và pháo nổ khắp nơi. Xác chết và người bị thương nằm khắp nơi. Khoảng 20 chiếc M113 tiến vào giải cứu vừa chạy vừa bắn dữ dội. Các binh sĩ tiểu đoàn 2 của trung đoàn 12 và tiểu đoàn 3 của trung đoàn 22 đã ôm lấy chúng tôi và nói cảm ơn đã cứu họ và xin nước uống và đạn dược. Quân Giải phóng bất ngờ khi xe tăng và xe bọc thép của chúng tôi tấn công họ, những người sống sót cũng bị tiêu diệt nhanh chóng bằng súng máy 12.7mm và tiểu liên M-16
Vào giữa trưa ngày 21, chúng tôi đã gom được 647 xác chết của phía địch rồi đặt trong hai hố chôn tập thể rất to được đào bằng xe M88 lắp thêm lưỡi máy xúc. Sau khi xe tăng đào các hố chôn tập thể lớn, các hố đó đã được lấp đất kín thì trực thăng của Tướng Westmoreland hạ cánh. Mấy tháng sau đơn vị của chúng tôi được nhận huy chương tập thể “Presidential Unit Citation”, huy chương cao quý nhất được trao cho một đơn vị trong thời chiến”
Trận Suối Tre với điện ảnh
Cảnh cuối cùng trong phim “Trung Đội” – “Platoon” diễn lại cảnh ở Trận Suối Tre ở căn cứ FSB Gold và căn cứ hỏa lực Burt – FSB Burt vào năm 1968. Đạo diễn Oliver Stone cũng là cựu binh sĩ đại đội B, tiểu đoàn 3, trung đoàn 22 của lữ đoàn 3 năm 1968. Trong trận này, ông bị thương và được di tản
