Cơ quan Tìm kiếm Tù binh và Người Mất tích thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ (DPAA) cho biết hiện vẫn còn khoảng 1.200 hài cốt quân Mỹ còn thất lạc trong cuộc chiến ở Việt Nam trong mọi trường hợp cùng với khoảng 400 trường hợp liên quan lính Mỹ bị mất tích ở Lào và Campuchia
DPAA đã hoạt động tại Việt Nam trong suốt hơn 30 năm qua, trước khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao hồi 1995. Ông Kelly McKeague, giám đốc DPAA nói tổ chức của ông hiện đang phải chạy đua với thời gian.
“Thời gian là kẻ thù lớn nhất của chúng tôi. Các nhân chứng đang già đi, họ dần qua đời,” ông nói với AFP tại Hà Nội . Cho nên điều quan trọng là chúng tôi cần phải đẩy nhanh tiến độ tìm kiếm.”
Nhiều hài cốt vẫn nằm trong các vùng địa hình rừng núi xa xôi, hoặc ở các vùng đất bị san đi để làm nơi xây dựng các trung tâm thương mại, các tổ hợp căn hộ tại Việt Nam. Địa hình đất chua phèn cũng ăn mòn xương cốt, gây khó khăn cho công tác tìm kiếm. Ông McKeague nói không thể ước tính được việc tìm kiếm hài cốt binh lính Mỹ trong khu vực sẽ còn mất bao nhiêu thời gian, và có hàng trăm trường hợp bị coi là sẽ không thể tìm thấy.
Tuy nhiên, số lượng binh sỹ Mỹ mất tích trong chiến tranh Việt Nam là không đáng kể so với ước tính 300 ngàn quân nhân Việt Nam chưa được tìm thấy. Các nỗ lực chính thức trong việc tìm kiếm các quân nhân người Việt gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn tài trợ và việc xét nghiệm DNA hạn chế.
Ông Lê Thanh Tùng, Giám đốc Cơ quan Tìm kiếm Người Mất tích nói rằng Việt Nam cần có sự hỗ trợ, hợp tác của cộng đồng quốc tế, “đặc biệt là từ Hoa Kỳ”.
“Việc hợp tác tìm kiếm quân nhân Hoa Kỳ mất tích tại Việt Nam sẽ là một kênh để Việt Nam tác động, vận động Hoa Kỳ hỗ trợ Việt Nam trong việc tìm kiếm và quy tập liệt sỹ Việt Nam,”
Do thiếu sự phối hợp hỗ trợ ở tầm quốc gia trong việc đi tìm kiếm hài cốt, một số thân nhân những người mất tích Việt Nam quay sang nhờ các nhà ngoại cảm, hoặc làm những ngôi mộ trống để hương khói cho người đã mất.
Lần Việt Nam trao trả hài cốt lính Mỹ mất tích ở Việt Nam mới nhất diễn ra ngày 13 tháng 12 năm 2017 với 4 bộ hài cốt được tìm thấy ở các tỉnh: Điện Biên, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Ninh, đây là lần trao trả lần thứ 142 kể từ năm 1973
