Trận suối Ông Thành – Battle of Ong Thanh 1967

Trận Ông Thành 1967 – Battle of Ong Thanh 1967 có tên khác là trận suối Ông Thành diễn ra ngày 17 tháng 10 năm 1967 ở Chơn Thành, Bình Dương ngày nay là Bình Phước

Năm 1967, liên tục có những trận đụng độ lớn giữa quân Mỹ và quân Giải Phóng chung quanh khu vực chiến khu C – War Zone C giữa lực lượng sư đoàn 1 Anh Cả Đỏ Mỹ và sư đoàn 9 quân Giải Phóng như các trận càn Cedar Falls, Junction City, …

Tháng 7 năm 1967, sư đoàn 1 bộ binh Mỹ dưới quyền thiếu tướng John H. Hay đã tổ chức cuộc càn quét vào chiến khu D – war zone D với mật danh chiến dịch Operation Billings . Đến tháng 9, tướng Hay tiếp tục điều lữ đoàn 2 bộ binh tiến hành lục soát phía Nam tỉnh Bình Dương trong khi lữ đoàn 3 chịu trách nhiệm bảo vệ con đường huyết mạch Quốc lộ 13 với mục tiêu là tiêu diệt trung đoàn 271 do đại tá Võ Minh Triết chỉ huy của sư đoàn 9 đang nghỉ ngơi ở  và tái trang bị cũng như bổ sung và huấn luyện các binh sĩ mới . Chiến dịch được đặt tên Operation Shenandoah II

Bối cảnh diễn ra trận Ông Thành

Trận Ông Thành diễn ra ngày – Battle of Ong Thanh 29 tháng 9, tướng Hay ra lệnh cho đại tá George E. Newman là lữ đoàn trưởng lữ đoàn 1 điều tiểu đoàn 1 thuộc trung đoàn 2 và tiểu đoàn 2 thuộc trung đoàn 28 đến phía Bắc Long Nguyên và lệnh cho đại tá Frank E. Blazey lữ đoàn trưởng lữ đoàn 3 điều tiểu đoàn 2 thuộc trung đoàn 2 và tiểu đoàn 2 thuộc trung đoàn 28 đến phía Nam Long Nguyên

Trong những ngày đầu chiến dịch, quân Mỹ chỉ đụng những trận lẻ tẻ, trung đoàn của đại tá Triết lúc này thiếu thốn lương thực đã tiến về suối Ông Thành để dựa vào đội hậu cầu 83 . Ngày 4 tháng 10, trung tá chỉ huy tiểu đoàn 1/2 là Joseph R. Stauffer đụng trận với quân Giải Phóng cách 7km phía Tây Nam Chơn Thành và tiêu diệt 12 quân Giải Phóng. Trung tá Richard E. Cavazos của tiểu đoàn 1/18 lúc này yêu cầu không kích để dọn bãi đáp và lập doanh trại phía tây của trung tá Stauffer để che chắn cạnh sườn

Ngày 6 tháng 10, lúc 06:00, trời mưa nặng hạt, quân Giải Phóng tấn công vào trại nhưng bị đẩy lùi. Đến ngày 8 tháng 10, tướng Hay điều tiểu đoàn 2 thiếu đại độc C thuộc trung đoàn 28 do trung tá Terry D. Allen chỉ huy đến vị trí cách Chơn Thành 21km về hướng Tây Bắc

Diễn biến trận Ông Thành

Ngày 16 tháng 10, Allen dẫn theo đại đội B và đại đội D đi lùng sục dọc theo suối Ông Thành, khi đi cách 2km, Allen phát hiện bonker và doanh trại của quân Giải Phóng và bị phục kích, Allen gọi không quân chi viện và triển khai quân bảo vệ thương binh và khi tiến vào doanh trại quân Giải Phóng, đã phát hiện 17 thi thể, Allen nhanh chóng rút quân về. Tối hôm đó, chuẩn tướng William Coleman của sư đoàn 1 bộ binh Mỹ đến căn cứ của Allen và khen ngợi những nỗ lực của tiểu đoàn và thưởng trung úy Clark Welch – đại đội trưởng đại đội D huy chương Ngôi Sao Bạc cho hành động dũng cảm

Ngày 17 tháng 10, Allen muốn tiếp tục tiến quân về doanh trại của trung đoàn 271 nhưng chuẩn tướng William Coleman cảnh báo tiểu đoàn của Allen đang thiếu 1 đại đội và nên trì hoãn cuộc tiến công cho đến khi được bổ sung quân số nhưng Allen vẫn ra lệnh tiến quân với đại đội A đi đầu do đại úy James George chỉ huy, đến bộ chỉ huy và đại đội D sau cùng, đại đội B ở lại giữ doanh trại và tiến về hướng Nam với ý muốn hướng tiến quân lệch về hướng Tây so với lần trước

Lúc này trung tá Triết của quân Giải Phóng có 1.200 quân được tăng cường 200 quân của đội hậu cầu 83 đã tổ chức phục kích quân Mỹ từ 3 mặt. Lúc 10:15, Trận Ông Thành chính thức bắt đầu Đại đội A dẫn đầu và bắt đầu bị tấn công . Một quả mìn M18 Claymore nổ tung giết chết người liên lạc và làm trọng thương George và người tiền sát pháo binh đến 10:40, tiếng súng giảm dần, đại đội A bị tổn thất nặng với đại đội trưởng bị thương, trung đội trưởng trung đội 1 và 2 đều tử trận và quyền chỉ huy được giao lại cho trung sĩ Jose Valdez.

Lúc này ở phía sau, Allen lúc này ở với đại đội D và ra lệnh trung sĩ Jose Valdez dẫn những người còn lại của đại đội A rút về hướng Bắc để về với tiểu đoàn . Allen nghe được tiếng súng M60 và nghĩ rằng đại đội A đang thoát về nên ra lệnh đại đội D ghìm súng vì sợ bắn nhầm và lợi dụng điều này, quân Giải Phóng đã áp sát và tấn công dữ dội, cả Allen và đại đội trưởng Clark Welch của đại đội D đều bị thương. Pháo binh lẫn không quân đều chi viện không hiệu quả do bị áp quá sát. Allen ra lệnh rút về phía Bắc về lại căn cứ và ra lệnh đại đội B tiến xuống phía Nam để đón và bị bắn trúng nhiều phát súng máy nên chết tại chổ. 

Lúc 12:20, Đại đội A bắt tay được với đại đội B và thiết lập phòng tuyến cách căn cứ 450m để đón những người bị thương. Đến 14h, đại đội C được chuyển đến và cùng đại đội B tiến vào khu vực trận đánh để tìm kiếm thương binh và trung đoàn 217 của trung tá Triết lui quân. Trận Ông Thành chấm dứt

Trong trận suối Ông Thành, tiểu đoàn 2 tổn thất nặng với trung tá Allen tử trận cùng nhiều chỉ huy đơn vị khác. Quân Mỹ chết 64 người, bị thương 75 và 2 mất tích