Trận đồi 875 Đắk Tô – Battle of hill 875 Dak To trong chiến tranh Việt Nam
Trận đồi 875 Đắk Tô hay còn gọi là trận đánh cao điểm 875 – Battle of hill 875 Dak To nằm trong chuỗi trận đánh Đắk Tô năm 1967 trong chiến tranh Việt Nam
Trận đồi 875 Đắk Tô là một trận đánh đẫm máu nhất của quân đội Mỹ nhưng lại ít người biết rõ. Tài liệu dùng cho bài viết trận đồi 875 Đắk Tô này được lấy từ bản báo cao sau trận đánh – Combat Operations After Action Report do trung tá Leonard B. Scott phỏng vấn những người trực tiếp tham gia trận đánh và chịu trách nhiệm biên soạn
Bối cảnh trận đồi 875 Đắk Tô
Tháng 10 năm 1967, các tin tức tình báo cho thấy, quân Giải Phóng đang tập trung 1 lực lượng lớn quân đội ở tỉnh Kontum và mục tiêu là thị trấn Đắk Tô. Tuy chỉ là thị trấn, nhưng đây là vùng có vị trí chiến lược cực kỳ quan trọng. Ngày 3 tháng 11, trung sĩ Vũ Hồng của quân Giải Phóng đã đầu hàng quân Mỹ và tiết lộ kế hoạch tấn công Đắk Tô với 4 trung đoàn gồm trung đoàn 24, 32, 66 và 174 được sự yểm trợ của trung đoàn 44 pháo binh.
Dựa vào các tin tức tình báo trên, quân Mỹ lập tức điều động quân đội đối phó. Thiếu tướng William Peers – sư đoàn trưởng sư đoàn 4 được cử làm chỉ huy cuộc hành quân. Lực lượng của sư đoàn 4 gồm 2 lữ đoàn : 1 lữ đoàn từ sư đoàn 1 Không Vận và 3 tiểu đoàn từ lữ đoàn 173 Nhảy Dù cùng 6 tiểu đoàn lính Việt Nam Cộng Hòa – ARVN với tổng quân số khoảng 16.000 người. Cuộc hành quân mang tên cuộc hành quân MacArthur – Operation MacArthur
Diễn biến trận đồi 875 Đắk Tô
Ngày 18 tháng 11 năm 1967, các toán viễn thám phát hiện nhiều chiến hào trên đồi 875, tiểu đoàn 2 do trung tá James Steverson chỉ huy thuộc trung đoàn 503 nhảy dù Mỹ được lệnh tấn công và chiếm ngọn đồi. Ngọn đồi lúc này đang do trung đoàn 66 quân Bắc Việt phòng ngự. Trung đoàn này đã tổn hại rất nhiều trong các cuộc chiến đấu với lữ đoàn 173 nhảy dù Mỹ trong những ngày trước và trong 14 ngày vừa qua, lữ đoàn 173 Nhảy Dù và sư đoàn 4 bộ binh tổn thất 150 người chết và 500 bị thương. Còn tiểu đoàn 2 trong 10 ngày qua tổn thất 25 người và 77 bị thương. Trong đó, đại đội B chịu 66 thương vong và tạm thời xem như không đủ khả năng chiến đấu. Nhiệm vụ tấn công đồi được giao cho đại úy Harold J. Kaufman, đại đội trưởng đại đội C của tiểu đoàn 2
Trận đồi 875 Đắk Tô bắt đầu vào lúc 08:00 ngày 19 tháng 11, tiểu đoàn 2 Nhảy Dù Mỹ với 3 đại đội A,C,D với tổng quân số 290 người tấn công lên đồi. Nhưng quân Mỹ đã lầm, phòng thủ đồi 875 là trung đoàn 174 quân Giải Phóng với đầy đủ quân số. Sĩ quan pháo binh SP6 Fred Devereux điều khiển pháo binh và máy bay không kích mục tiêu dọn đường. Các binh lính kiểm tra lại ba lô và súng đạn, mỗi người mang theo 18-20 băng đạn súng tiểu liên M16. Lúc 10:30, các quân sĩ tiến lên đồi, pháo binh và máy bay ném bom đã làm bật tung nhiều cây cối, SP4 Kenneth Jacobson của đại đội D do trung úy O’leary chỉ huy leo lên 1 cây đổ để quan sát và bất ngờ trúng 3 viên đạn vào ngực, bật tung ra sau. Quân Mỹ vội bắn trả. SP 4 Fariey phụ trách cứu thương lao lên định giúp đồng đội cũng trúng đạn vào đầu, chết ngay lập tức
Lúc này, trung đội 2 của Đại Đội C tiến lên bên cánh trái cũng đang bị tấn công dữ dội, Kaufman được thông báo các đơn vị đụng trận với quân Giải Phóng đã chuẩn bị sẵn và đào sẵn các chiến hào. Lính Mỹ không thể tiến lên nổi. Kaufman cảm thấy trận đồi 875 Đắk Tô không hề dễ dàng và ra lệnh rút lui về phía sau 20m và thiết lập tuyến phòng thủ và yêu cầu pháo kích và không kích để đánh bật quân Giải Phóng ra khỏi các chiến hào đồng thời thiết lập bãi đáp trực thăng để di tản thương binh
13:00, máy bay F-100 đến thả 2 trái bom 250Kg, quân Mỹ lại tiến lên, quân Bắc Việt đáp trả với súng máy bắn như mưa. Trung úy Donald Smith, trung đội trưởng trung đội 3 đại đội C phát hiện 1 ụ súng máy và dẫn 1 tiểu đội tiến lên nhằm khống chế ụ súng máy, bất ngờ 1 ụ súng máy khác phát hiện và xả súng tấn công, đạn trúng Donald Smith và làm bị thương 2 người khác. Trung sĩ nhất Deebs phát hiện 1 công sự chiến đấu cách 10m phía trước và tung 2 trái lựu đạn. Sau khi lựu đạn nổ, Deebs cùng vài binh sĩ khác tiến lên. Sau khi vượt qua công sự vừa bị tiêu diệt, bất ngờ, nhiều lính Giải Phóng xuất hiện và tung lựu đạn vào nhóm lính Mỹ vừa bị bất ngờ. Deebs cùng các lính Mỹ phải quay lại giúp người bị thương. Họ phát hiện, các công sự chiến đấu được nối với nhau bằng hệ thống giao thông hào ngầm chằng chịt. Lính Mỹ phải đánh bật quân Giải Phóng ra khỏi đó mới có thể tiến lên đồi. Kaufman biết rằng, trận đồi 875 không hề dễ dàng và ra lệnh rút lui
Ở phía sau phòng tuyến, đại úy Kiley – đại đội trưởng đại đội A đang đốc thúc lập bãi đáp, trung đội 3 của anh đã được tăng cường cho đại đội C và trung đội 3 được tăng cường cho đại đội D phía trước. Còn trung đội 1 đang bảo vệ hậu cứ. Tuyến bảo vệ quá mỏng trong khi cây cối quá rậm rạp khó nhìn thấy lẫn nhau. Bất ngờ súng cối 82mm của quân Giải Phóng nổ vang dội báo hiệu quân Giải Phóng tấn công. SP4 Carlos Lozada phụ trách súng máy M60 ở chốt tiền tiêu chờ quân Giải Phóng tiến đến gần và bắn liên tục, quân Giải Phóng bất ngờ và bị trúng đạn 15-20 người, sau vài phút kềm chân, Lozada gần cạn đạn dược. SP4 Steers ra lệnh về tuyến phòng thủ, Lozada lập tức rút lui nhưng vừa chạy được vài mét thì trúng đạn chết. Lozada với khẩu súng M-60 của anh đã giúp quân Mỹ có thêm thời gian quý báu củng cố tuyến phòng ngự. Súng cối của quân Giải Phóng bắn liên tục và mảnh đạn đã giết chết trung úy trung đội trưởng của trung đội 1 phụ trách chốt chỉ huy. Đại úy Kiley ra lệnh trung đội 2 và trung đội 3 rút về yểm trợ trung đội 1 phía sau. Trung úy Remington là trung đội trưởng trung đội 2 vội rút quân sĩ về và bị tấn công từ hướng tây trên rặng đường mòn và Remington trúng đạn cả vào tay lẫn chân. Quân Giải Phóng đã chốt sẵn trên các dãy đá phía Tây con đường mòn dẫn lên đồi và xả súng liên tục. Binh sĩ Mỹ lần lượt bị bắn hạ và đâm chết bằng lưỡi lê và quân Giải Phóng bắt đầu tiến về chốt chỉ huy của đại đội A. Trung đội lính Mỹ hoàn toàn bất ngờ và phải cố gắng mang thương binh, rút lại lên đồi về phía đại đội C và đại đội D
Ở chốt chỉ huy đại đội A, pháo cối quân Bắc Việt vẫn tiếp tục nổ và làm bị thương đại đối Kiley cùng 6 người khác. Bác sĩ quân Y SP4 Taylor đang chăm sóc Kiley cùng các thương binh thì quân Giải Phóng tấn công và tràn vào chốt chỉ huy. Kiley cùng các thương binh cố gắng bắn trả nhưng quân Giải Phóng giết chết Kiley, Taylor, SP4 Young cùng 3 người khác
Trung đội 3 của đại đội A khi tiến xuống đồi cũng đụng trận, nhưng đã nhanh chóng thiết lập phòng ngự chống trả và phải rút lại lên đồi
14:35, Kaufman gọi điện cho tiểu đoàn trưởng, thông báo 3 đại đội đã bị bao vây và đang cạn dần đạn dược, thiếu nước uống và cần tiếp tế ngay lập tức. Đại đội trực thăng tấn công số 335 biệt danh “Cowboys” thả các thùng tiếp tế nhưng súng phòng không bắn như mưa . 6 trực thăng bị bắn rơi và 1 số bị hỏng. 1 trực thăng thả 1 thùng đạn và rớt bên ngoài phòng tuyến. Kaufman tuyệt vọng tổ chức 1 đội đi lấy thùng đạn. Trung úy Lantz dẫn 1 đội bò ra phòng tuyến nhưng lập tức bị bắn chết. Số còn lại lập tức rút về. Trận đồi 875 Đắk Tô đang hết sức bi đát đối với lính Mỹ
17:35, đội trực thăng 335 cố gắng tiếp tế và thả thành công 2 Pallet chứa đạn dược. Các sĩ quan liên tục trườn đến các vị trí phòng thủ để động viên binh sĩ và phân phát đạn dược. Pháo binh của pháo đội 319 liên tục bắn chung quanh tạo hàng rào lửa phòng thủ. Máy bay Sky Raiders và F-100 liên tục thả bom trên đồi để ngăn quân Giải Phóng đánh xuống. Cha tuyên úy Watters liên tục an ủi và động viên các thương binh. Nước uống và thuốc men đã hết và cần tiếp tế ngay cho các thương binh
Quân Giải Phóng trong trận đồi 875 Đắk Tô là trung đoàn 174 Quân Giải Phóng đã tổ chức phòng thủ trong trận đồi 875 cực tốt. Các công sự chiến đấu gồm 3 lớp được liên kết với nhau bằng các giao thông hào. Các hầm trú ẩn được đào trên sườn đồi và được che chắn bằng các lớp đất cát lót gỗ đủ sức chống lại bom pháo. Pháo cối đặt phía sườn đồi phía sau bắn liên tục để yểm trợ. Các tổ súng máy và súng B40, súng không giật được bố trí xen kẻ với các chốt phòng ngự để chống lại quân Mỹ và chống lại máy bay trực thăng
Xem tiếp : Trận đánh cao điểm 875 Đắk Tô – Battle of hill 875 Dak To trong chiến tranh Việt Nam – P2
Xem tiếp : Trận đánh đồi 875 Đắk Tô – Battle of hill 875 Dak To trong chiến tranh Việt Nam – P3
