Sau 1 tháng bị tấn công liên tục trong Chiến Dịch Xuân Hè 1972 hay còn gọi là Mùa Hè Đỏ Lửa 1972 – Easter Offensive 1972, sư đoàn 3 VNCH và lực lượng phòng thủ Vùng 1 Chiến Thuật đã bị tan rã, thị trấn Quảng Trị, phía Bắc tỉnh Bình Long và phía Tây Komtum bị mất
Vào đêm Giao Thừa, một lệnh đặc biệt được đưa ra, cho phép các đơn vị cho phép một số binh sĩ được về nhà ăn Tết với thời gian 3 ngày rưỡi và những ngày Tết trôi qua một cách êm ả
Mặc dù về mặt quân sự, dựa trên các tin tức tình báo, cả phía Mỹ và VNCH đều thống nhất rằng trận đánh sẽ sớm diễn ra. Chỉ một số người tin rằng dựa trên tình thế hiện tại, quân Bắc Việt cần tích trữ thêm đạn dược, vũ khí, .. cho đến năm 1973 mới có khả năng mở cuộc tấn công khi lính Mỹ đã hoàn toàn rút khỏi Việt Nam như kế hoạch đã định. Khi đó, rất ít khả năng Mỹ sẽ đưa quân lại hoặc can thiệp bằng Không Quân
Tuy nhiên, đối với Hà Nội lúc này chính là cơ hội tốt vì lính Mỹ chỉ còn khoảng 140.000 người vào tháng 1 năm 1972 và sẽ chỉ còn 70.000 người vào tháng 4. Lúc đó, lực lượng chiến đấu chỉ còn khoảng 3 tiểu đoàn và một số máy bay chiến thuật, trực thăng, … và sức mạnh đó được đánh giá là không đáng kể. Về mặt toàn cục, nếu trận này Hà Nội chiến thắng, số lính Mỹ còn lại cũng sẽ bị ảnh hưởng. Ngoài ra, nếu chiến lược Việt Nam Hóa vẫn tiếp tục diễn ra và chương trình bình định vẫn không có gì cản trở, việc đánh chiếm miền Nam sẽ gặp khó khăn hơn. Do đó, năm 1972 được Hà Nội là năm hành động
Về mặt thời gian, cuộc tấn công phải diễn ra không quá sớm trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 nhằm tạo những tác động về mặt chính trị nhưng cũng không được quá trễ cuối mùa khô vì những trận mưa vào tháng 5 ở miền Nam Việt Nam sẽ khiến đường tiếp tế từ Bắc vào Nam sẽ gặp nhiều khó khăn. Còn nếu tấn công vào mùa khô mà không thành công, các đơn vị Việt Cộng sẽ phải thiếu thốn tiếp liệu và sẽ bị phản công trong suốt những tháng mùa mưa. Sẽ không phải là khôn ngoan khi dừng hành động một khi những chuẩn bị đã được sẵn sàng. Ngoài ra, nếu để binh sĩ rảnh rỗi trong thời gian dài sẽ khiến tinh thần chiến đấu xuống thấp. Các nơi tập trung binh sĩ cũng sẽ dễ bị phát hiện và không kích. Sau khi tính toán, Hà Nội thấy rằng cuối tháng 3 và đầu tháng 4 sẽ là thời điểm thích hợp
Nhưng sẽ tấn công ở đâu ?. Mục tiêu là gì ?. Đối với các sĩ quan tình báo, điều này không khó để trả lời. Dựa trên những hoạt động và địa lý, các cuộc tấn công sẽ diễn ra ở những nơi các đơn vị chủ lực Bắc Việt và những nơi tập trung các kho tàng, căn cứ, … . Đó sẽ là khu vực Phi Quân Sự – DMZ, khu Ngã 3 Biên Giới, các khu vực chung quanh chiến khu C, chiến khu D, khu vực Đồng Tháp và rừng U Minh
Chính xác hơn, dựa vào các tin tức tình báo về vị trí đóng quân của quân Bắc Việt, cuộc tấn công ở Vùng 1 Chiến Thuật sẽ là cuộc tấn công 2 gọng kềm. Một mũi sẽ bao gồm sư đoàn 304 và sư đoàn 308 tấn công từ hướng Khe Sanh về Quảng Trị. Mũi thứ 2 sẽ là sư đoàn 324B từ biên giới Lào tiến đánh Huế. Mục tiêu chính ở đây sẽ là kinh thành Huế, từ đó sẽ uy hiếp cảng biển và phi trường Đà Nẵng cách Huế khoảng 110km về hướng Nam
Hướng tấn công thứ 2 sẽ là vùng cao nguyên với Kontum là mục tiêu chính. Hướng này sẽ bao gồm 2 sư đoàn là sư đoàn 2 và sư đoàn 320 Bắc Việt
Hướng thứ 3 sẽ là ở vùng 3 Chiến Thuật, bao gồm 3 sư đoàn 5, 7 và 9. Ba sư đoàn này sẽ tấn công vào khu vực giáp biên giới Campuchia là Bình Long, Phước Long và Tây Ninh, Lộc Ninh nằm ở phía Bắc Sài Gòn
Hai sư đoàn khác là sư đoàn 3 Sao Đỏ đóng quân ở phía Bắc Bình Định và sư đoàn 1 đóng ở biên giới Campuchia và các đơn vị ở U Minh sẽ tấn công các mục tiêu trong khu vực để kéo giãn lực lượng VNCH
Các tin tức tình báo đều cho thấy 3 khu vực này sẽ bị tấn công nhưng không thể xác định rõ mục tiêu nào sẽ được ưu tiên hơn, tấn công trước và sau hay tấn công đồng thời ?
Điều khiến quân đội VNCH quan tâm trong Chiến Dịch Xuân Hè 1972 hay còn gọi là Mùa Hè Đỏ Lửa 1972 – Easter Offensive 1972, không là mục tiêu nào sẽ là mục tiêu chính và thời gian tấn công. Rõ ràng đây sẽ là cuộc tấn công lớn nhất từ trước đến nay của Việt Cộng. Về quy mô, phía Việt Cộng sẽ có ít nhất 10 sư đoàn tham gia và các thành phần yểm trợ với quân số khoảng 130.000 người. Điều băn khoăn chính là sau giai đoạn đầu, lực lượng tăng viện sẽ là bao nhiêu quân ? và cuối cùng là toàn bộ cuộc tấn công này sẽ bao gồm bao nhiêu quân ?. Điều này nếu được làm rõ sẽ biết được cuộc tấn công này sẽ kéo dài bao lâu và mức chấp nhận thiệt hại của Việt Cộng sẽ là bao nhiêu để có được chiến thắng sau cùng
Cuộc tấn công đã diễn ra ngày 30 tháng 3 khi quân Bắc Việt băng qua khu Phi Quân Sự DMZ và tấn công Quảng Trị . Cùng lúc này, sư đoàn 324B cũng tấn công từ biên giới hướng về Huế. Vài ngày sau, mặt trận ở Bình Long bùng nổ . Sau khi Việt Cộng chiến thắng bước đầu ở mặt trận Quảng Trị và Bình Long , Việt Cộng mở hướng tấn công cuối vào hướng Kontum kết hợp với cuộc tấn công ở tỉnh Bình Định
Các cuộc tấn công ở Vùng 4 Chiến Thuật chỉ diễn ra lẻ tẻ ở sát biên giới Campuchia và tỉnh Chương Thiện giáp U Minh và không đáng ngại
Quân Bắc Việt, lúc này mới lộ ra, trong Chiến Dịch Xuân Hè 1972 hay còn gọi là Mùa Hè Đỏ Lửa 1972 – Easter Offensive 1972, toàn bộ lực lượng tấn công bao gồm 14 sư đoàn và 26 trung đoàn độc lập và cùng nhiều đơn vị thiết giáp, pháo binh, phòng không, … . Chỉ duy nhất 1 sư đoàn không tham chiến là sư đoàn 316 đang đóng ở Lào
Trong cuộc tấn công này, quân Bắc Việt tổ chức cuộc tấn công cổ điển với những mũi dùi tấn công bằng những đơn vị tập trung hỏa lực mạnh đã tỏ ra hết sức hiệu quả. Các căn cứ vững mạnh được tổ chức phòng thủ ở phía Nam khu vực Phi Quân Sự DMZ do sư đoàn 3 trấn thủ đã không thể chống cự nổi sau 3 ngày bị pháo kích liên tục và những đợt tấn công dữ dội bằng bộ binh được yểm trợ bằng xe bọc thép. Sau 1 tháng kháng cự, sư đoàn 3 và lực lượng phòng thủ ở Vùng 1 Chiến Thuật đã bị tan rã. Thị trấn Quảng Trị bị mất, phía Bắc tỉnh Bình Long và phía Tây Kontum cũng bị Việt Cộng chiếm giữ, thành phố Kontum và thị trấn An Lộc bị bao vây và pháo kích dữ dội và chịu những cuộc tấn công ác liệt và liên tục
Xem lại : Chiến dịch Xuân Hè 1972 – Mùa hè đỏ lửa 1972 – Easter Offensive 1972 – P2
Xem tiếp : Chiến dịch Xuân Hè 1972 – Mùa hè đỏ lửa 1972 – Easter Offensive 1972 – P4
