Marcel Bigeard còn được gọi là Marcel “Bruno” Bigeard là một chỉ huy Pháp nổi tiếng, ở chiến trường Điện Biên Phủ, ông chịu trách nhiệm những đợt phản công chống lại quân Việt Minh
Marcel Bigeard (1916 – 2010) là một trong những vị tướng lĩnh Pháp được ca ngợi nhiều nhất vì xuất thân từ một người lính bình thường năm 1936 và kết thúc binh nghiệp năm 1976 với hàm trung tướng. Khởi nghiệp binh lính trong trung đoàn 23 bộ binh, đến tháng 9 năm 1938, ông hết hạn quân dịch. Ngày 22 tháng 3 năm 1939, ông được gọi trợ lại nhập ngũ phục vụ trung đoàn 23 và sau đó là trung đoàn 79 ở phòng tuyến Maginot. Tháng 6 năm 1940, ông bị quân Đức bắt được và bị giam trong trại tù binh. Tháng 11 năm 1941 ông trốn thoát và đến Senegal để theo chính phủ Pháp Tự Do và được huấn luyện trở thành lính nhảy dù và giành được nhiều huy chương. Tháng 6 năm 1945, ông trở thành Đại Úy.
Tháng 10 năm 1945, Marcel Bigeard đến Đông Dương với chức vụ tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 23 thuộc địa và chịu trách nhiệm đào tạo lính Thái chống lại sự xâm nhập của Việt Minh vào Lào
Từ năm 1945 đến năm 1952, Marcel Bigeard liên tục nắm giữ nhiều chức vụ và công tác quan trọng, đặc biệt là những tiểu đoàn dù thuộc địa ở khu vực Hà Nội và Hải Phòng. Ngày 16 tháng 10 năm 1952, Marcel Bigeard làm chỉ huy trưởng tiểu đoàn 6 nhảy dù thuộc địa và nhảy dù xuống Tú Lệ và chiến đấu suốt 8 ngày chống lại sự bao vây cũng quân Việt Minh với quân số cấp trung đoàn, sư đoàn. Sau đó, Marcel Bigeard đã chỉ huy tiểu đoàn đột phá vòng vây, mang theo toàn bộ thương binh rút lui an toàn. Năm 1953, Bigeard lại chỉ huy tiểu đoàn tham gia trận đánh Nà Sản, cuộc hành quân Long Son, Castror. Uy tín của Marcel Bigeard ngày càng nâng cao và tiểu đoàn của ông được đánh giá là một trong những tiểu đoàn có sức chiến đấu vượt trội so với những đơn vị Pháp khác
Ngày 16 tháng 3 năm 1954, Marcel Bigeard lúc này được thăng hàm Trung Tá cùng tiểu đoàn 6 nhảy dù xuống tăng viện cho căn cứ Điện Biên Phủ . Lúc này Marcel Bigeard đóng vai trò như Phó Chỉ Huy của tướng Pierre Langlais, người thực chất đã thay tướng Christian de Castries nắm quyền chỉ huy cứ điểm Điện Biên Phủ. Marcel Bigeard cùng tiểu đoàn của ông trấn giữ đồi Éliane 1 và Elian 2 liên tục chịu nhiều cuộc tấn công dữ dội của quân Việt Minh. Ngoài ra, trong trận đánh Điện Biên Phủ, ông còn chịu trách nhiệm tổ chức các cuộc phản công để chiếm lại những quả đồi mà quân Việt Minh chiếm được đặc biệt là đồi Elian 1 . Đại tướng Võ Nguyên Giáp ghi chép lại: “Trận phản kích của Bigeard được quân viễn chinh coi là thắng lợi, một chiến thắng hầu như duy nhất tại Điện Biên Phủ trong suốt thời gian này” .
Các đợt tấn công của Việt Minh diễn ra liên tục dưới sự yểm trợ của pháo binh Việt Minh và các đợt phản công do Bigeard tổ chức khiến chiến trường ngày càng ác liệt và Bigeard gọi Điện Biên Phủ là “trận Verdun trong rừng”.
Ngày 31 tháng 3, quân Giải Phóng tiếp tục tấn công, Lính Pháp đã quá kiệt sức và không được chi viện nên không giữ lại được đồi C1 (Eliane 1), D1 (Dominique 2). 10 giờ tối, Chỉ huy trưởng Phân khu Trung tâm Langlais gọi điện thoại cho Bigeard, hỏi có thể giữ được những gì còn lại trong đêm nay không! Bigeard trả lời: “Thưa Đại tá, chừng nào còn một người sống sót, tôi sẽ không bỏ Eliane 2(A1). Nếu không thì căn cứ Điện Biên Phủ sẽ bị mất”. Đồi A1 đã trở thành “thành luỹ cuối cùng” (dernier rempart) của tập đoàn cứ điểm của lính Pháp trong chiến dịch Điện Biên Phủ
Các lính dù của Bigeard đã chiến đấu kiên cường và chỉ còn sống sót 40 lính sau khi trận Điện Biên Phủ kết thúc
Ngày 7 tháng 5 năm 1954, Bigeard bị Việt Minh bắt làm tù binh và được thả 4 tháng sau đó
Năm 1956, Bigeard tham gia trận đánh ở Algeria
Tháng 7 năm 1960 – Tháng 5 năm 1963, Bigeard trung đoàn 6 thuộc địa chiến đấu ở Nam Phi
Tháng 2 Năm 1974, được phong làm tư lệnh quân đoàn chỉ huy Quân đoàn 4 Lê Dương với quân số 40.000 người trong đó có 10.000 lính dù
Tháng 2 năm 1975, được tổng thống Valéry Giscard d’Estaing bổ nhiệm làm Bộ trưởng Ngoại Giao cho thủ tướng Yvone Bourges và giữ chức này đến tháng 8 năm 1976, ông về hưu
Đại tướng Marcel Bigeard luôn dành cho QĐNDVN một sự tôn kính đặc biệt. Trong bộ phim tài liệu “Việt Nam, cuộc chiến tranh mười ngàn ngày”. Ông phát biểu:
“Tôi đã thấy họ khởi sự từ những khẩu súng bất kỳ như súng săn và sau đó, tháng này qua tháng khác, họ được tổ chức thành những nhóm nhỏ, rồi từ các nhóm nhỏ thành trung độii, từ các trung đội lêniđại đội, từ đại đội lên tiểu đoàn và lữ đoàn và cuối cùng là thành các sư đoàn đủ quân. Tôi đã thấy tất cả những điều này và tôi có thể nói với các vị rằng họ đã trở thành những người lính bộ binh vĩ đại nhất trên thế giới. Những người lính dẻo dai này có thể đi bộ 50 km trong đêm tối bằng sức của một bát cơm, trên những đôi giày ba-ta và hát vang trên đường ra trận. Theo quan điểm của tôi, họ đã trở thành những người lính bộ binh ngoại hạng và họ đã đánh bại được chúng ta”.
Tướng Bigeard tự nhận mình là “thằng ngu vinh hiển”, nhưng sự thật ông lại là bậc trí thức đại tài, tác giả của hơn 15 đầu sách hàng đầu nước Pháp.
