Ký giả chiến trường Larry Burrows chụp bức ảnh người lính Mỹ đang nhìn người mẹ cho con bú vào năm 1967. Nhưng năm 2018 báo chí Việt Nam đăng tin thành “Giọt sữa cuối cùng trước khi bị lính Mỹ hành quyết năm 1972” – Us soldiers contemplates Vietnam woman breastfeeding baby became “The last milk drop before execution” in Vietnam newspaper
Ngày 30 tháng 4 năm 2018, Đài Truyền Hình VTC cũng như Báo CAND đã đăng tấm ảnh người lính Mỹ đứng nhìn một phụ nữ đang cho con bú với tên gọi bức ảnh là : “Giọt sữa cuối cùng trước khi bị lính Mỹ hành quyết năm 1972” . Bức ảnh Giọt Sữa Cuối Cùng được chú thích là nữ du kích Nguyễn Thị Tư cho đứa con gái bú giọt sữa cuối cùng trước khi bị lính Mỹ hành quyết. Bài báo đã lay động hàng nghìn con tim của độc giả và lên án sự dã man của lính Mỹ cũng như lính VNCH
Cụ Năm Dõng là chồng của liệt sĩ Nguyễn Thị Tư kể : ” Vào những năm 1960 – 1971, trong kháng chiến chống Mỹ, như những vùng quê miền Nam anh hùng khác, xã Vĩnh Hưng (Bạc Liêu) là vùng đệm giữa căn cứ Vĩnh Trinh của ta và tiểu khu Bạc Liêu của địch. Hai người có với nhau một người con gái tên Lê Mỹ Linh
Tầm 6 giờ chiều ngày 14-2-1972, do bị nội gián nên chúng bắt được nữ anh hùng Nguyễn Thị Tư là lúc bé Mỹ Linh 10 tháng tuổi còn đang ngái ngủ trên tay.
Bọn giặc gầm lên: Chồng mày đâu? Đồng đội mày đâu?
Chị lắc đầu: Tôi không biết.
Thằng chỉ huy hất hàm ra lệnh: Bắn!.
Khoan! Hãy chờ tôi giây lát.
Rồi chị gượng đứng lên, giành lại đứa con từ trong tay giặc. Nước mắt tuôn trào, chị thầm gọi con… ơi. Bú nhanh lên kẻo không còn kịp nữa. Ơi con của tôi, ơi bầu sữa. Giọt sữa cuối cùng, con bú cạn nghe con…”
Sau khi tìm kiếm thông tin trên mạng và các tài liệu nước ngoài thì sự thật lại hoàn toàn khác biệt :
Trên tạp chí Life – Life Magazine số ngày 13/1/1967, trong 1 series ảnh mang tên THE DELTA do Larry Burrows chụp và đăng tại trang 26-27 : Khu vực này là khu vực Rach Kien, người phụ nữ đang cho con bú là con gái của người đàn ông ở ảnh kế bên. Ông này bị tình nghi là người chuyên thu thuế cho Việt Cộng. Cô con gái thường theo cha mỗi khi ông này đi thu thuế. Cô này đang bị canh giữ để chờ thẩm vấn.
Rach Kien nhiều khả năng là Rạch Kiến, Long Hoà, huyện Cần Đước, tỉnh Long An ngày nay
Sau đó, bức ảnh trên của tác giá Larry Burrows lại được đăng trên trang bìa của tạp chí The Daily Telegraph vào ngày 1 tháng 5 năm 1970. Người lính trẻ trong ảnh là thiếu uý James Farley khi đó 21 tuổi. Larry Burrows đã viết về thiếu uý Farley trong quyển sách “Larry Burrows : Vietnam ” :
“Đây là một người lính trẻ và rất hiền. Anh là một trong những người lính luôn giúp đỡ mọi người ở Việt Nam”
Nhiếp ảnh gia Larry Burrows mất vào ngày 10 tháng 2 năm 1971 khi trực thăng chở ông cùng các ký giả chiến trường khác bị bắn rơi trên đường mòn Hồ Chí Minh khi tham gia ghi hình trong chiến dịch Lam Sơn 719 hay còn gọi là chiến dịch Đường 9 Nam Lào
Như vậy có thể thấy thời điểm của bức ảnh Giọt Sữa Cuối Cùng xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1967 và điều này có lẽ hợp lý hơn vì năm 1967 – 1969 là đỉnh điểm cao trào của lính Mỹ hiện diện trên chiến trường miền Nam. Còn năm 1972 thì quân Mỹ đã rút khá nhiều về nước và chỉ còn lực lượng cố vấn miền Nam. Quân Mỹ gần như không còn đóng quân tại Vùng IV Chiến Thuật. Trong khi đó theo lời ông Năm Dõng thì sự việc diễn ra vào năm 1972 cũng là sau khi tấm ảnh cho con bú lần cuối trước khi bị bắn đã được đăng làm trang bìa trên tạp chí Daily Telegraph vào ngày 1 tháng 5 năm 1970. Thêm điều khó hiểu là bức ảnh thể hiện hình ảnh lính Mỹ mà liệt sĩ Nguyễn Thị Tư lại bị lính VNCH bắt và bị hành quyết tại chổ. Quan trọng hơn cả, tác giả bức ảnh là Larry Burrows đã chết trên chiến trường Việt Nam vào năm 1971
Từ các thông tin trên, e rằng đã có sự nhầm lẫn về nguồn gốc và sự kiện của tấm ảnh “Giọt sữa cuối cùng”. Hy vọng Đài Truyền Hình VTC tiếp tục làm phóng sự rõ về nguồn gốc bức ảnh kèm theo sự phân tích liên quan đến các ảnh trên tạp chí Life Maganize ngày 13 tháng 1 năm 1967, tạp chí Daily Telegraph ngày 1 tháng 5 năm 1970 và đặc biệt là thời gian ký giả Larry Burrows bị thiệt mạng khi đang thực hiện ký sự chiến trường vào năm 1971. Có như thế thì sẽ thuyết phục và rõ ràng hơn về sự hy sinh anh dũng của nữ du kích liệt sĩ Nguyễn Thị Tư
