Cuộc chiến săn xe tải trên đường mòn Hồ Chí Minh – Truck hunting on Ho Chi Minh trail – P3

Chưa có đánh giá đầy đủ về chiến dịch Commando Hunt hay còn gọi Hàng Rào Điện Tử McNamara đối với cuộc chiến săn xe tải Bắc Việt trên đường mòn Hồ Chí Minh hay còn gọi là đường Trường Sơn trong chiến tranh Việt Nam – Truck hunting on Ho Chi Minh trail in Vietnam war

Việc tranh cãi về hiệu quả của chương trình Commando Hunt – operation Commando Hunt, thực tế càng nóng bỏng hơn khi mục tiêu thực tế của chương trình Commando Hunt lại kém hơn khi được nhiệm vụ được xây dựng ban đầu.Trong khi các nhà sử học chấp nhận thực tế rằng nhiệm vụ là làm tắc nghẽn và đóng cửa con đường mòn Hồ Chính Minh thế nhưng mục tiêu chính của chương trình Commando Hunt lại không phải là chống thâm nhập mà là khiến Bắc Việt chịu thiệt hại nặng nề cho nhiệm vụ vận chuyển

Thực tế là trên chiến trường, các nhà hoạch định kế hoạch của Mỹ mong muốn tiêu diệt càng nhiều xe tải càng tốt đồng thời kiểm tra tính hiệu quả của hệ thống cảm biến. Sự triển khai không quân Mỹ giám sát các tuyến đường mòn Hồ Chí Minh đã gây nhiều khó khăn cho binh đoàn Vận Tải 559 của đại tá Võ Bẩm. Trong mùa khô 1970-1971, Không Lực 7 ước lượng Hà Nội đã vận chuyển khoản 60.000 tấn hàng hóa các loại vào miền Nam và có khoảng 10.000 tấn đã đến được tay phía miền Nam. Tướng William W. Momyer – chỉ huy không lực 7 đánh giá, tỉ lệ phá hủy của không quân Mỹ đạt 84% và tỉ lệ đó là hoàn toàn chấp nhận được đối với chương trình Commando Hunt

Thống kế luôn là vấn đề gây tranh cãi trong chương trình Commando Hunt. Bởi vì Không Lực 7 hoàn toàn không có tiêu chuẩn nào để đánh giá thành công hay thất bại do đó họ sử dụng “số xe tải bị phá hủy” cũng giống như con số “Đếm Xác” trên chiến trường. Thế nhưng việc xác nhận xe tải bị phá hủy không hề dễ dàng . Vào ban ngày, các xe tải bị phá hủy có thể dễ dàng được phát hiện bởi các máy bay FAC hoặc bằng không ảnh. Thế nhưng vào ban đêm, phần lớn các cuộc oanh kích được tấn công vào các mục tiêu di động trong rừng sâu và hầu hết bị cây rừng che khuất. Mặc dù nhiều vụ tấn công đã gây phát cháy hoặc các vụ nổ tiếp theo, những việc như vậy gần như khó đánh giá mức độ thiệt hại, thế nhưng các tư lệnh của Không Lực 7 đều tin rằng đó là các xe tải bị phá hủy

Nhà sử học Earl Tilford đã cung cấp một sự kiện mà chính bản thân mình đã gặp phải. Ông nhớ lại :

“Trong một buổi thuyết trình tin tức tình báo vào buổi sáng tại trụ sở Chỉ Huy Không Lực 7 ở Sài Gòn, một viên chỉ huy cho biết đêm qua các máy bay Mỹ đã phá hủy gần 300 xe tải trên đường mòn Hồ Chí Minh. Ông ta tựa lưng vào ghế và nói rằng : Thưa quý vị, những gì chúng ta thấy ở đây là những thứ cuối cùng của Bắc Việt dưới sự tấn công của hỏa lực hữu hiệu của người Mỹ”

Tuy nhiên, ngày hôm sau, tuyến đường mòn Hồ Chí Minh vẫn rất nhộn nhịp, điều này khiến Tilford suy nghĩ lại về lời tuyên bố của đơn vị Không Lực 7 và ông kết luận rằng, những đánh giá mà Không Lực 7 cho rằng là thành công chỉ là dựa trên những con số mơ hồ và tự thuyết phục rằng chiến dịch Commando Hunt đã thành công

Trong năm 1970, số lượng xe tải bị phá hủy theo các báo cáo lên đến 12.368 chiếc. CIA cho biết con số này đã không đúng và họ dự đoán cả miền Bắc chỉ có khoảng 6.000 xe. Bản báo cáo của Không Lực 7 thậm chí còn khiến CIA nghi ngờ hơn khi trong 7 chiến dịch Commando Hunt đã phá hủy hơn 46.000 xe

Con số mà Không Lực 7 báo báo dĩ nhiên có sự sai sót hay thổi phồng. Thế nhưng chuyên gia Không quân John Correll cho rằng nếu số liệu của Không Lực 7 gây tranh cãi, có thể tiến hành đánh giá. Chuyên gia Correll cũng chỉ ra rằng CIA đã không tính đến việc trong thời gian chương trình Commando Hunt thực hiện, mỗi năm Hà Nội được Liên Xô và Trung Quốc viện trợ mỗi năm 4.500-8.000 chiếc xe tải / năm. Ông nói thêm : 

“không cần thiết để xác nhận số liệu của Không Quân, nhưng dù sao nó cũng hợp lý hơn so với con số mà CIA đưa ra”

Điều hiển nhiên là con đường mòn Hồ Chí Minh – Ho Chi Minh trail là vấn đề nóng bỏng và là trọng tâm của mọi kế hoạch quân sự của cả hai bên. Đối với miền Bắc, con đường này thể hiện khát vọng yêu nước và là đề tài để các thế hệ sau noi theo. Sự tập hợp mọi nỗ lực của miền Bắc để mở và duy trì con đường huyết mạch này trước mọi nỗ lực của không quân Mỹ để nhằm cắt đứt nó giống như là một câu chuyện anh hùng nhưng cũng đầy bi kịch

Từ năm 1959 đến năm 1975, đã có hàng nghìn người chết trên con đường Trường Sơn. Họ chết do bệnh tật, đói rét hoặc do bom đạn Mỹ thế nhưng Hà Nội vẫn không tỏ ra chùng bước, họ đã vận chuyển 1.75 triệu tấn lương thực, vũ khí, .. và đưa hơn 1 triệu binh sĩ vào miền Nam và đã chịu tổn thất kinh khủng về hàng hóa và binh sĩ. Trong số đó, bao nhiêu hàng hóa và bao nhiêu người đến được miền Nam vẫn là vấn đề gây tranh cãi cho đến ngày nay

Chúng ta thử tiến hành so sánh, trong Cuộc chiến săn xe tải trên đường mòn Hồ Chí Minh – Truck hunting on Ho Chi Minh trail, quân Mỹ đã tốn hàng tỉ Usd mỗi năm. Các máy bay ném bom tiến hành 426.000 phi xuất trên 3.600km2 trên vùng cán chảo Lào. Ngoài ra còn có khoảng 30.000 phi xuất của máy bay B-52. Không quân Mỹ tổn thất 427 máy bay có cánh cố định, hơn 200 trực thăng do bị bắn rơi, tai nạn, … và vẫn còn có khoảng 500 người Mỹ mất tích ở Lào

Mặc dù quân Mỹ nỗ lực ngăn chận, quân Bắc Việt và hàng hóa bị tổn thất nặng nề nhưng thực tế không thể phủ nhận là hiệu quả mang lại không như ý muốn. Một cuộc oanh kích với kết quả cao là cuộc ném bom phá hủy hoàn toàn kho hàng có tên Covey Bomb Dump gần Ban Bak, Laos và kho hàng này không còn được sử dụng lại. Tuy nhiên, kết quả tương tự lại không diễn ra khi chiến dịch Commando Hunt từ ngày 11 tháng 11 năm 1968 kéo dài đến ngày 29 tháng 3 năm 1972. Sự thật cay đắng là các cuộc oanh kích đã không thể bẻ gãy ý chí của quân Giải Phóng. Trong quyển Hồi Ký “White House Years” của ngoại trưởng Henry Kissinger, ông đã mô tả có vẻ đúng nhất bằng câu : “Đó là một kế hoạch sáng chói đầy triển vọng trên giấy tờ”

Xem từ đầu : Săn xe tải Bắc Việt trên đường mòn Hồ Chí Minh – P1

Xem lại : Săn xe tải Bắc Việt trên đường mòn Hồ Chí Minh – đường mòn Hồ Chí Minh – đường Trường Sơn – truck hunting on Ho Chi Minh trail – P2

Xem tiếp : Săn xe tải Bắc Việt trên đường mòn Hồ Chí Minh – đường Trường Sơn – Ho Chi Minh trail – P1