Cuộc chiến săn xe tải trên đường mòn Hồ Chí Minh – Truck hunting on Ho Chi Minh trail – P2
Nhóm Jason Group đã hỗ trợ chính phủ Mỹ thành lập hàng rào điện tử McNamara – McNamara line trong cuộc chiến săn xe tải Bắc Việt trên đường mòn Hồ Chí Minh hay còn gọi là đường Trường Sơn trong chiến tranh Việt Nam – Truck hunting on Ho Chi Minh trail in Vietnam war
Các nhà khoa học thuộc nhóm Jason Group đã kết luận rằng, việc ném bom ở miền Bắc Việt Nam đã không có tác động gì nhiều đến cuộc chiến ở miền Nam Việt Nam
Vào đầu tháng 3 năm 1965, nỗ lực chính của Mỹ trong việc ngăn chận sự tiếp viện từ Bắc vào Nam trên đường mòn Hồ Chí Minh hay còn gọi là đường Trường Sơn – Ho Chi Minh trai chủ yếu là từ chiến dịch ném bom có tên chiến dịch Sấm Rền – Operation Rolling Thunder . Chiến dịch này còn nhằm mục đích tấn công các mục tiêu ở miền Bắc nhằm thúc ép Hà Nội chấm dứt cuộc chiến. Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Robert McNamara kết luận rằng :
“Mỹ không thể ném bom khắp miền Bắc một cách đầy đủ để có thể tác động mạnh đến nền chính trị, kinh tế và xã hội”.
Bộ trưởng Robert McNamara cũng kết luận rằng việc tiếp tục ném bom miền Bắc Việt Nam sẽ khiến người dân Mỹ lẫn mọi người trên thế giới sẽ phản đối lại Mỹ. Do đó, phải tìm biện pháp khác
Thay vì tiếp tục ném bom miền Bắc Việt Nam, nhóm Jason Group đề nghị thiết lập hàng rào ngăn chận bằng không quân tại các điểm chốt ngoài miền Bắc. Bộ trưởng Robert McNamara tán thành và cho phép phát triển các vũ khí và kỹ thuật để hỗ trợ việc tấn công có hệ thống vào con đường tiếp viện trên đường mòn Hồ Chí Minh
Ngày 11 tháng 11 năm 1968, Không Lực 7 của Mỹ đã khởi động chương trình có mật danh chiến dịch Commando Hunt – Commando Hunt campaign . Chiến dịch này kéo dài mỗi lần 6 tháng phù hợp theo mùa Khô và mùa Mưa ở Lào. Tổng cộng, Không Quân Mỹ đã tiến hành 7 lần chiến dịch Commando Hunt từ năm 1968 đến năm 1972
Cuối năm 1970, các phi công trên các máy bay tiền tiêu FAC đã phát hiện sự gia tăng mạnh của các xe tải trên đường mòn Hồ Chí Minh. Các máy bay trinh sát đêm Cessna O-2 đều phát hiện các xe tải mỗi khi thi hành nhiệm vụ và đồng thời cũng nhận được dữ liệu cực kỳ hữu hiệu từ hơn 20.000 thiết bị cảm biến điện tử có tên cây Nhiệt Đới. Một mạng lưới thiết bị cảm biến sử dụng bin cực kỳ tinh vi có mật danh “Igloo White” đã được rải khắp các tuyến đường Trường Sơn để giám sát sự di chuyển của quân Giải Phóng. Mạng lưới này gồm 3 phần : các thiết bị cảm biến Igloo White, các máy bay dọ thám ghi nhận tín hiệu và chuyển tín hiệu đi, trung tâm tiếp nhận và xử lý tín hiệu đặt tại sân bay Nakhon Phanom, Thái Lan của lực lượng Đặc Nhiệm Alpha – Task Force Alpha có diện tích lên đến hơn 60.000m2
Các máy bay có tốc độ cao như máy bay F-4 thường được sử dụng để thả các thiết bị cảm biến Igloo White. Các máy bay này thường bay ở tốc độ 900km/h ở độ cao 150m và thả các thiết bị cảm biến dọc theo các đường mòn. Thỉnh thoảng, các trực thăng thuộc nhóm biệt kích SOG – Studies and Observation Group hay các máy bay OV-10 thuộc Thủy Quân Lục Chiến cũng được sử dụng để rải thiết bị cảm biến. Các thiết bị cảm biến này có thể đánh hơi các chất hóa học, phát hiện các chấn động do động cơ, có thể nghe các tiếng động do xe tải phát ra, … sau đó truyển các tín hiệu này đi, các máy bay trinh sát luôn bay tuần tra bên trên như máy bay EC-121 “Batcat”, máy bay QU-22B Pave Eagle, .. sẽ thu các tín hiệu này và truyền đến trung tâm xử lý tín hiệu của lực lượng Alpha ở Nakhon Phanom, Thái Lan. Tại đây, các dữ liệu sẽ được các máy tính IBM 360/65 là các máy tính mạnh nhất lúc bấy giờ phân tích. Với các dữ liệu trên, đội Anpha có thể tính toán và xác định được số lượng xe tải, thời gian, địa điểm, … mà đoàn xe đang di chuyển hàng đêm. Một nhân viên phân tích thời đó cho biết :
“Chúng tôi cài hệ thống cảm biến khắp nơi trên đường mòn Hồ Chí Minh giống như bàn bóng bàn và chúng tôi có thể cày xới hàng đêm”.
Với hệ thống này, các chuyên gia phân tích có thể theo dõi từng chiếc xe tải khi chúng đi qua các thiết bị cảm biến. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là đội Alpha có thể suy đoán được vị trí của đoàn xe trước khi chúng đến vị trí thiết bị cảm biến kế tiếp. Khi vị trí cảm biến kế tiếp không nhận được tín hiệu, điều đó có nghĩa đoàn xe đã dừng lại và đó sẽ là bến đỗ và đến lượt máy bay FAC tiến hành chỉ huy đợt máy bay oanh kích khu vực có khả năng là bến đỗ hoặc trạm luân chuyển hàng hóa
Hệ thống Igloo White hay còn gọi là hàng rào điện tử McNamara – McNamara line là giải pháp kỹ thuật cao nhằm đối phó với đường vận chuyển từ Bắc vào Nam trên tuyến đường mòn Hồ Chí Minh. Hà Nội đối phó lại bằng biện pháp kỹ thuật cấp thấp, để chống lại thiết bị dò chấn động, họ lùa đàn gia súc đi qua đi lại khu vực tình nghi có các cây nhiệt đới. Để hạn chế tính năng của thiết bị dò mùi, họ treo các túi nước tiểu lên các cành cây. Khi phát hiện các thiết bị dò âm thanh, họ đơn giản là mang chúng đến các vị trí hoang vu, hẻo lánh. Nhà sử học John Prados đã gọi cuộc chiến săn xe tải trên đường mòn Hồ Chí Minh – Truck hunting on Ho Chi Minh trail là cuộc chiến giữa “kỹ thuật và sự sáng tạo”
Mặc dù Hệ thống Igloo White đã cung cấp cho quân đội Mỹ một công cụ rất mạnh trong công cuộc chống lại sự tiếp viện từ Bắc vào Nam, tuy nhiên hệ thống này cũng có nhiều hạn chế. Thiếu tướng William J. Evans chịu trách nhiệm về cuộc tác chiến điện tử trên chiến trường Đông Nam Á đã cho biết vào năm 1971 :
“Chúng ta không đánh bom vào một vị trí chính xác nào. Chúng ta không thể biết chính xác vị trí của từng chiếc xe tải bằng dụng cụ cảm biến. Các thiết bị đó là để nghe chứ không phải để nhìn. Do đó chúng ta không thể nhìn chính xác mục tiêu, chúng ta phải dùng các vũ khí có tính hủy diệt rộng để tấn công vào khu vực mà các xe tải đang ở trong khu vực đó”
Các thiết bị cảm biến nghe này có độ nhạy cao. Đã có trường hợp cuộn băng ghi âm từ một thiết bị cho thấy, một sĩ quan Bắc Việt đã yêu cầu 1 binh sĩ của ông ta leo lên 1 cành cây để tháo 1 cánh dù xuống. Ông ta muốn lấy cánh dù để vợ ông ta may áo đầm. Sau đó có tiếng chặt cây và tiếng đổ khi cây ngã xuống
Hệ thống Igloo White hay còn gọi là hàng rào điện tử McNamara đã thành công đến mức nào ?. Đến nay vẫn còn nhiều tranh cãi về điều này. Các nhà lịch sử nhấn mạnh rằng hệ thống Igloo White đã thật sự thành công và gần đạt được mục đích của nó tuy nhiên vẫn có nhiều sự bất đồng. Cựu Bộ Trưởng Quốc Phòng McNamara thừa nhận ông và Bộ Tham Mưu của ông chưa từng đánh giá một cách đầy đủ về sự hiệu quả của hệ thống Igloo White :
“Chúng tôi chưa đánh giá đầy đủ về khả năng thành công của hệ thống, nó có thể kéo dài bao lâu, sẽ gây ra tổn thất bao nhiêu nhân mạng, tiêu tốn bao nhiều tài nguyên, độ nguy hiểm ra sao, …”
Nói một cách khác, chưa từng có bất kỳ biện pháp này để đánh giá sự thành công của chương trình Commando Hunt
Xem lại : Săn xe tải Bắc Việt trên đường mòn Hồ Chí Minh – đường mòn Hồ Chí Minh – đường Trường Sơn – truck hunting Ho Chi Minh trail – P1
Xem tiếp : Săn xe tải Bắc Việt trên đường mòn Hồ Chí Minh – đường Trường Sơn – Ho Chi Minh trail – P1