Trận đồi Quang Thạnh – Trà Bình Đông – Battle of Tra Binh Dong là trận đánh lớn nhất giữa binh sĩ Đại Hàn thuộc lữ đoàn Rồng Xanh với quân Giải Phóng ở gần căn cứ Chu Lai tỉnh Quảng Ngãi
Các tư liệu về trận Trà Binh Đông được giữ lại làm tài liệu học tập tại trường quân đội Hàn Quốc và được trung bày ở Viện Bảo Tàng ở Seul – thủ đô Hàn Quốc và đến nay các binh sĩ Đại Hàn đều xem đây là trận đánh ác liệt và vẽ vang nhất giống như trận Long Tân đối với quân Úc
Bối cảnh trận đồi Quang Thạnh
Đầu năm 1967, các đơn vị du kích tỉnh Quảng Ngãi được sự hỗ trợ của các đơn vị chính quy Bắc Việt bắt đầu tấn công các đơn vị lính Đại Hàn. Quân Giải Phóng được trang bị súng AK-47 đã tỏ ra vượt trội hỏa lực binh sĩ Đại Hàn được trang bị súng M1. Ngày 10 tháng 1 năm 1967, quân Giải Phóng đã phục kích bộ chỉ huy Tiểu Đoàn 3, lữ đoàn Rồng Xanh Thủy Quân Lục Chiến Đại Hàn . Không quân Mỹ với 5 chiếc trực thăng đã đến yểm trợ, nhưng 1 chiếc bị bắn hỏng và phi hành đoàn bị thương nặng. Binh Nhì Thủy Quân Lục Chiến Mỹ là John Houghton được tăng cường cho tiểu đoàn 3 đã chiến đấu dũng cảm để liên lạc với các đơn vị không quân yểm trợ và bảo vệ các binh sĩ bị thương. Sau trận đấu, John Houghto được trao thưởng Huy Chương Bạc
Tiếp đà chiến thắng sau trận phục kích, ngày 15 tháng 2 năm 1967, 2 tiểu đoàn 40 và 60 thuộc trung đoàn 1 sư đoàn 2 quân Bắc Việt cùng 1 tiểu đoàn du kích địa phương đã tấn công đồi Quang Thạnh do đại đội 11 thuộc tiểu đoàn 3 lữ đoàn 2 Thủy Quân Lục Chiến Đại Hàn còn gọi là lữ đoàn Rồng Xanh hay lữ đoàn Thanh Long trấn giữ nhằm bảo vệ căn cứ Chu Lai. Ngọn đồi Quang Thạnh gần làng Trà Bình Đông thuộc quận Trà Bồng tỉnh Quảng Ngãi. Quả đồi có chu vi khoảng 200mx300m được phòng thủ bởi các chốt tiền tiêu, chung quanh có các hàng rào thép gai và các mìn Claymore chống bộ binh. 2 binh Nhất Thủy Quân Lục Chiến Mỹ là Jim Porta và Dave Long được biệt phái vào tổ 1 trinh sát hỏa lực của Hải Không Quân – Sub-Unit One 1st Air/Naval Gunfire Liaison Company (ANGLICO)
Diễn biến trận Quang Thạnh
Trận Quang Thạnh bắt đầu lúc 4h10 sáng, quân Bắc Việt pháo kích dữ dội vào đội bằng súng cối và súng không giật, Porta và Long vội vã chạy đến phòng chỉ huy, trên đường chạy đến, cả 2 bắn hạ 3 binh sĩ quân Bắc Việt đang cố vượt qua hàng rào kẽm gai. Khi đến phòng chỉ huy và không gặp sĩ quan Đại Hàn nào ở đây, cả 2 rời khỏi. Vừa rời đi thì hầm chỉ huy bị trúng đạn cối và đổ sập. Cả 2 tìm thấy đại đội trưởng là đại úy Jung, 2 sĩ quan Mỹ liên lạc với 1 chiếc Gunship AC-47 Spooky và chiếc Gunship này thả pháo sáng và đảo nhiều vòng, bắn liên tục bằng các khẩu súng máy 6 nòng vào các quân Bắc Việt đang bám dọc các hàng rào kẽm gai
Lúc này đại úy Kim Se Chang liên lạc với các đơn vị pháo 105mm và 155mm và yêu cầu bắn thật sát vị trí phòng thủ của đại đội do lúc này quân Giải Phóng bắt đầu tràn vào. Binh nhất Jim Porta nhớ lại : “Chúng tôi liên tục liên lạc với đơn vị ANGLICO để điều chỉnh hỏa lực. Không khí lúc này thật kinh hoàng. Tai chúng tôi liên tục bị điếc đặc do pháo nổ quá gần. Súng cối và súng máy của Việt Cộng bắn sát sườn cho thấy họ đã biết vị trí của hầm chỉ huy. Hầm chỉ huy trước đó đã bị phá hủy bằng 1 quả rocket. Hầm bị sập ngay lập tức và bụi bốc tung ngay sau lưng chúng tôi vừa rời khỏi”
Các máy điện đàm đều bị bắn hỏng và chỉ còn 2 máy PRC-25 của đại úy Kim Se Chang và của binh Nhất Dave Long còn hoạt động. Quân Giải Phóng bắt đầu chọc thủng phòng tuyến và tràn vào trong ở hướng trung đội 3. Hai bên bắt đầu đánh nhau bằng lưỡi lê và giáp lá cà trên từng khúc chiến hào. Hướng trung đội 1 cũng bị chọc thủng, thiếu úy Shin Won Bae dẫn 1 toán lính cố tiến lên để tiêu diệt 1 ụ súng cối cách hầm chỉ huy khoảng 100m. Sau khi quay về, Bae phát hiện 1 số quân Giải Phóng trong đó có 1 người đang dùng súng phun lửa đang tấn công các chiến hào, Bae cùng các binh sĩ bắn chết người mang súng phun lửa và các quân Giải Phóng bằng khẩu súng máy và lựu đạn. Các binh sĩ Đại Hàn cố sống cố chết để bịt kín các lổ thủng trên phòng tuyến
Sau 2 giờ chiến đấu, quân Giải Phóng chiếm được 1 phần 3 doanh trại, nhưng các đợt tiến công đã yếu dần. Các khẩu pháo 105mm và 155mm đã phá hủy nhiều vị trí súng cối của quân Giải Phóng. Đại úy Jung ra lệnh phản công. Đại úy Kim mang điện đàm PRC-25 trúng 1 phát đạn bắn tỉa vào đầu, nói cối đã làm giảm sức sát thương nhưng vết thương trên đầu vẫn chảy máu liên tục, Jim Porta đã băng bó vết thương và cố sứng cầm máu trong khi chờ y sĩ đến mang đại úy Kim về phía sau cứu chữa
Quân Giải Phóng cố tổ chức đợt tấn công cuối, lúc này trời bắt đầu sáng, binh nhất Dave Long liên lạc với chiếc máy bay trinh sát O-1 Cessna Bird Dog do thiếu tá Ted Brunson đang bay phía trên và hướng dẫn 4 chiếc máy bay A-4 Skyhawk và các chiếc trực thăng Gunship oanh kích vào hướng tấn công của quân Giải Phóng
8h:00, 1 đại đội quân Đại Hàn được đổ xuống để tăng viện và bắt đầu lục soát căn cứ. Ước tính đại đội 11 đã giết chết 243 quân Giải Phóng với hơn 100 xác quân Giải Phóng tại chiến trường. Thu giữ 3 súng phun lửa, 5 súng chống tăng, 2 súng máy, 29 súng trường, 100 quả bộc phá và hơn 6.000 viên đạn. Nhiều xác quân Giải Phóng mặc quân phục Thủy Quân Lục Chiến Đại Hàn ROKMC – Republic of Korea Marine Corps có thể là các đặc công trà trộn vào. Binh sĩ Đại Hàn có 11 chết và 33 bị thương. Các tài liệu phía Việt Nam tuyên bố : “tiêu diệt gần hết 1 tiểu đoàn hơn 420 người và đánh thiệt hại nặng 1 đại đội thuộc thuộc lữ đoàn Rồng Xanh. Ta thiệt hại Địch buộc phải co lại, rút bỏ một số chốt điểm ở Khánh Mỹ, Hòn Ngang, Hòn Dọc”
1 ngày sau trận đồi Quang Thạnh, Chỉ huy Quân Đoàn I, chỉ huy lực lượng Mỹ MACV, bộ trưởng quốc phòng Đại Hàn và thủ tướng Đại Hàn đã trực tiếp đến thăm chiến trường, Jim Porta và Dave Long được chính phủ Đại Hàn thưởng quân chương Hun Medal và cả 2 được thăng chức lên hạ sĩ. Đại úy Jung và thiếu úy Shin Won Bae được thưởng quân chương Taeguk Medal tương đương quân chương Danh Dự sau này Đại úy Jung là chỉ huy của tiểu đoàn 3 Thủy Quân Lục Chiến và về hưu với cấp bậc trung tá còn thiếu úy Shin Won Bae trở thành chỉ huy lữ đoàn 2 Thủy Quân Lục Chiến
Tạp chí Newyork Times đã đưa tin trận Trà Bình Đông là chiến thắng lớn nhất của binh sĩ Đại Hàn trong 15 tháng qua kể từ ngày tham chiến ở Việt Nam và các báo Đại Hàn bắt đầu sử dụng cụm từ “Thủy Quân Lục Chiến tạo nên huyền thoại” để ca tụng binh sĩ Đại Hàn
Thiếu úy Kim sau khi hồi phục vết thương đã trở lại làm sĩ quan pháo binh ở căn cứ Chu Lai và sau này là giáo viên dạy Anh Văn ở trường trung học và về hưu năm 2003. Thiếu úy Kim luôn tỏ lòng biết ơn Jim Porta đã cứu mình
Jim Porta sau này tiếp tục binh nghiệp với vai trò kỹ sư của quân đội và về hưu. Dave Long thì trở thành chuyên viên Đô Thị của thành phố Tucson, bang Arizona
