Trận Suối Châu Pha – Battle of Suoi Châu Pha năm 1967 diễn ra giữa quân Úc và quân Giải Phóng ở khu vực phía Đông Hắc Dịch – Hát Dịch , phía Tây Bắc Núi Đất tỉnh Phước Tuy nay là tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
Trận Suối Châu Pha diễn ra ngày 6 tháng 8 năm 1967 và là một sự kiện của trận càn Ballarat trong bối cảnh vào cuối năm 1967, trận Long Tân năm 1966 và chiến dịch Bribie đã làm suy yếu quân Giải Phóng trong khu vực . Chuẩn tướng Stuart Graham – chỉ huy lực lượng Đặc Nhiệm Úc số 1 – 1st Australian Task Force (1 ATF) tin rằng trung đoàn 275 quân Giải Phóng đã suy yếu và do đó đã tập trung để tiêu diệt trung đoàn 274
Giữa tháng 7 năm 1967, trung đoàn 274 quân Giải Phóng đã di chuyển đến phía Đông Bắc mật khu Hát Dịch nhằm né tránh cuộc càn quét Paddington – Operation Paddington và đội tình báo Úc đã lần theo được dấu vết điện đài của trung đoàn 274 và quân Úc đã tổ chức trận càn Ballarat – Operation Ballarat ở khu vực phía Đông thị trấn Hắc Dịch. Tiểu đoàn 7 quân Hoàng Gia Úc – 7 RAR dưới sự chỉ huy của trung tá Eric Smith đã thiết lập nhiều vị trí đóng quân và phục kích. Chiến dịch cấp tiểu đoàn này đã được tiến hành ngày 4 tháng 8 với di chuyển bằng đường bộ nhằm gây bất ngờ cho quân Giải Phóng, lính Úc mang theo khẩu phần và dự trữ trong 5 ngày và khu vực lục soát phía Tây Bắc Núi Đất cách Núi Đất 9km và kế hoạch lính Úc là để giữ bí mật, các doanh trại, chiến hào, … quân Giải Phóng dù bị phát hiện sẽ không bị phá hủy cho đến khi tiêu diệt chủ lực quân Giải Phóng ở hậu cứ
Lính Úc cũng thiết lập căn cứ hỏa lực Giraffe với trang bị pháo 105mm M2A2 của pháo đội dã chiến số 106. Ngoài ra còn có pháo 155mm M109 của tiểu đoàn pháo 2 thuộc trung đoàn 35 pháo binh Mỹ . Pháo 200mm và pháo tầm xa 175mm cũng sẽ hỗ trợ khi cần thiết
Đội công binh số 1 của quân Úc được giao nhiệm vụ dọn đường số 2 phía Bắc Núi Đất, đại đội D của tiểu đoàn 2 quân Úc – 2 RAR cũng được tăng cường cho chiến dịch với chi đội A chiến xa M113 thuộc trung đoàn 3 thiết giáp
Diễn biến trận Suối Châu Pha và chiến dịch Ballarat
Đại đội A dưới quyền chỉ huy thiếu tá Ewart O’Donnell, tiểu đoàn 7 Hoàng Gia Úc – 7 RAR đã tiến hành lục soát khu vực Hát Dịch từ ngày 3 tháng 8. Lúc 10h40 ngày 6 tháng 8, họ cách Phú Mỹ 10km về hướng Đông và ở khu vực suối Châu Pha mà không bị phát hiện. Quân Úc phát hiện 1 đường mòn và tiến hành phục kích. Ít phúc sau, 2 chiến sĩ Giải Phóng đi vào đường mòn và bị giết chết, tiếng súng nổ để lộ quân Úc và quân Úc tiến lên nhằm tiêu diệt toán quân Giải Phóng phía sau. Quân Giải Phóng bắn trả dữ dội. Đại đội A lâm vào cảnh nguy khốn
O’Donnell yêu cầu trung úy Rod Smith dẫn trung đội 1 để đánh bọc sườn quân Giải Phóng nhưng vấp phải sự kháng cự mãnh liệt. Trời bắt đầu đổ mưa lớn. Quân Giải Phóng áp dụng chiến thuật áp sát khiến pháo binh Mỹ bắn yểm trợ không hiệu quả. Trung úy Neville Clark, tiền sát viên pháo binh đã phải yêu cầu pháo bắn yểm trợ chỉ cách quân Úc 50m để giải nguy đại đội A và hỏa lực của pháo binh đã giúp quân Úc chiếm ưu thế
Đến 14:30, quân Giải Phóng rút lui, các tài liệu thu được cho thấy quân Giải Phóng thuộc đại đội C12 thuộc tiểu đoàn 3, trung đoàn 274 cùng trung đội trinh sát và 1 số quân địa phương
Ngày hôm sau, quân Úc phát hiện 1 doanh trại quân Giải Phóng cách trận đánh 900m và họ đoán rằng đại đó C12 cùng 1 số đơn vị khác đã chiến đấu dũng cảm nhằm cầm chân quân Úc giúp cho các đơn vị còn lại đang ở doanh trại thoát khỏi cuộc tấn công
Trong trận Suối Châu Pha – Battle of Suoi Châu Pha, quân Úc có 5 tử trận, 1 chết do vết thương quá nặng và 20 bị thương, tổn thất quân Giải Phóng không rõ ràng với 5 quân Giải Phóng tử trận tại chổ trong đó có 1 trung đội trưởng, quân Úc thu được 1 súng máy, 1 súng phóng lựu 40mm, 3 súng AK47, trong ngày sau, quân Úc phá hủy 1 doanh trại và hệ thống hầm cỡ tiểu đoàn, nhiều gạo và thuốc men, ..
