Thiếu tướng Nguyễn Viết Thanh là tướng bộ binh và là một trong bốn vị tướng nổi tiếng tài gỏi, thanh liêm, được giới quân nhân đương thời truyền tụng: Nhất Thắng, Nhì Chinh, Tam Thanh, Tứ Trưởng trong quân lực Việt Nam Cộng Hòa
Tướng Nguyễn Viết Thanh sinh ngày 31 tháng 3 năm 1931 ở Tân An, Long An trong gia đình khá giả, từ nhỏ được theo học các trường của Pháp . Năm 1951, ông nhập ngũ và theo học khóa 4 Lý Thường Kiệt tại trường Võ Bị Liên Quân Đà Lạt, khai giảng ngày 1 tháng 4 năm 1951
Năm 1955, ông được giữ chức vụ Tham mưu trưởng trường Võ bị Liên quân Đà Lạt và được du học khóa Bộ binh cao cấp tại trường Võ bị Lục quan Fort Benning, Columbus, Georgia, Hoa Kỳ
Ngày 26 tháng 10 năm 1959, ông được thăng cấp Thiếu tá và giữ chức Chánh Sự Vụ Sở Kế Hoạch Tổng Nha Bảo An
Năm 1965, ông được bổ nhiệm chức vụ Tư lệnh Sư đoàn 7 bộ binh và được thăng chức chuẩn tướng ngày 19 tháng 6 năm 1966
Ngày Quân lực 19 tháng 6 năm 1968, ông được thăng cấp Thiếu tướng và được bổ nhiệm chức vụ Tư lệnh Quân đoàn IV và Vùng 4 chiến thuật
Trong đời sống, thiếu tướng Nguyễn Viết Thanh là người giản dị, được lòng binh sĩ và cả lòng dân. Thiếu Tướng Cố Vấn Quân Đoàn 4, ông George Eckhardt, kể lại. Trong một dịp đi thanh sát đơn vị cũ của ông là sư đoàn 7 Bộ Binh tại Mỹ Tho, đoàn của Tướng Thanh kín đáo ăn cơm ở một nhà hàng ven đường. Nhưng không hiểu sao tin tức lộ ra ngoài và dân chúng kéo đến chào đón. Tướng Thanh buộc phải ngừng bữa ăn và tiến ra chào hỏi bắt tay từng người dân một trong suốt 45 phút. Một sự kiện kỳ lạ làm ngạc nhiên ngay cả những sĩ quan cố vấn Mỹ
Tháng 5 năm 1970, khi tổ chức cuộc tấn công Campuchia 1970, quân đội Việt Nam Cộng Hòa tổ chức thành 2 đường tiến quân, 1 đường do đại tướng Đỗ Cao Trí tiến quân từ hướng Mỏ Vẹt, 1 đường do tướng Nguyễn Viết Thanh dẫn quân từ Quân Đoàn IV tiến qua hình thành thế gọng kềm.
Ngày 2 tháng 5, khi đang thị sát mặt trận ở hai tỉnh Kiến Phong và Kiến Tường bằng trực thăng, máy bay phát nổ và tướng Nguyễn Viết Thanh tử nạn. Sau đó ông được truy thăng Trung Tướng
