Tổ chức của bộ chỉ huy quân sự Mỹ ở miền Nam Việt Nam MACV được chia làm nhiều phòng ban với các nhiệm vụ khác nhau để điều hành toàn bộ cuộc chiến ở Việt Nam
I. NHIỆM VỤ CỦA MACV
MACV (Military Assistance Command, Vietnam) thành lập ngày 8 tháng 2 năm 1962 sau khi tổng thống Mỹ Ken-nơ-đi ra lệnh tăng thêm quán Mỹ tới miền Nam Việt Nam. MACV có trụ sở đóng tại sân bay Tân Sơn Nhất sài Gòn). Đây là bộ chỉ huy thống nhất, chịu sự điều hành trực tiếp của Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương (CINCPAC) ở Ha-oai (Hawai). Dưới danh nghĩa là “Bộ Chỉ huy viện trợ quân sự”, nhưng MACV chịu trách nhiệm về mọi hoạt động quán sự của Mỹ ở Việt Nam thay cho MAAG (được thành lập từ cuối năm 1950). MACV tiếp tục đảm nhiệm vai trò cố vấn cho quân đội Sài Gòn trên các mặt chiến lược, chiến dịch, chiến thuật, kỹ thuật và trực tiếp chỉ huy các lực lượng yểm trợ Mỹ bao gồm không quân, hải quân, pháo binh, hậu cần… để chi viện cho quân đội Việt Nam Cộng hòa.
Lực lượng của MACV bao gồm: Tập đoàn không quân số 7, Lực lượng thuỷ bộ 3, Cụm lực lượng đặc biệt 5, Lực lượng dã chiến 1 và 2, Quân đoàn 24 và nhiều lực lượng hỗn hợp điều hành các chương trình “bình định” ở miền Nam Việt Nam. Từ năm 1965 trở đi, MACV trực tiếp chỉ huy lực lượng quân Mỹ, chư hầu, quân đội Sài Gòn mở các cuộc hành quân “tìm diệt” và hành quân “bình định” đồng thời với chỉ huy lực lượng Mỹ yểm trợ cho quân đội Sài Gòn.
Bốn tướng đã từng chỉ huy MACV từ 1962 đến 1975 là:
– Hác-kin (Paul Harkins): 2-1962 đến 6-1964.
– Oét-mô-len (William Westmoreland): 6-1964 đến 7-1968.
– A-bram (Creigh Abrams): 7-1968 đến 6-1972.
– Cây en (Frederick Weyand): 6-1972 đến 1-1973.
Trong đó, tướng Oét-mô-len là tư lệnh MACV đồng thời là cố vấn yểm trợ cho quân đội Sài Gòn. Oét-mô-len và Bộ Tư lệnh MACV đã chỉ huy lực lượng không quân, hải quân, lính thuỷ đánh bộ qua các bộ tư lệnh chiến đấu của các quân chủng này. Về lục quân, Oét-mô-len trực tiếp là tư lệnh và thành lập nên Bộ Tư lệnh Lục quân có nhiệm vụ lo về yểm trợ, hậu cần và hành chính. Một tư lệnh phó của MACV được cử chuyên lo về mặt cố vấn và yểm trợ cho quân đội Sài Gòn. Trong thời kỳ đương nhiệm, Oét-mô-len thường xuyên liên hệ, gặp gỡ với tướng Cao Văn Viên, tổng tham mưu trưởng quân đội Sài Gòn và đi thị sát các đơn vị quân đoàn, sư đoàn và các đơn vị địa phương của quân đội Sài Gòn.
Trong các chiến dịch bắn phá miền Bắc Việt Nam, Bộ Tư lệnh MACV là nơi trực tiếp chỉ huy thông qua tư lệnh không quân Mỹ ở Thái Bình Dương và tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương. Tư lệnh Tập đoàn không quân số 7 và Hạm đội 7 phải làm nhiệm vụ đánh phá cả ở miền Bắc lẫn miền Nam Việt Nam. Ngoài ra, Hạm đội 7 còn yểm trợ pháo binh cho các lực lượng Mỹ và Đồng minh trong các hoạt động tác chiến ở vùng duyên hải miền Nam và đánh phá miền Bắc Việt Nam. Khi có việc khẩn cấp và theo yêu cầu của tư lệnh MACV, tư lệnh Thái Bình Dương sẽ dành ưu tiên về không quân và hải quân cho các mục tiêu mà Oét mô-len cần. Hoặc khi Quân giải phóng mở chiến dịch ở vùng phi quân sự, Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương giao cho Oét-mô-len toàn quyền kiểm soát mọi hoạt động của không quân ở vùng “cán xoong” (nam Khu Bốn – bắc khu phi quân sự). Đây là khu vực chiến trường mở rộng nên nhiều khi không quân của Hạm đội 7 đã phải chuyển mục tiêu đánh phá miền Bấc để chi viện cho các lực lượng Mỹ và đồng minh ở miền Nam theo yêu cầu của Oét-mô-len hoặc ngược lại. Cách điều hành này đã giúp cho việc phát huy và tận dụng mọi khả năng của lực lượng hải quân và không quân Mỹ ở khu vực này.
II. TỔ CHỨC BIÊN CHẾ
1. Bộ Tư lệnh MACV
Bộ Tư lệnh MACV gồm có tư lệnh; tư lệnh phó 1 giúp tư lệnh chung về các mặt; tư lệnh phó 2 đặc trách bình định nông thôn; tư lệnh phó 3 đặc trách hoạt động của không quân và tham mưu trưởng phụ trách cơ quan tham mưu.
Trong Bộ Tư lệnh còn có Toà án quân sự, Phòng cố vấn khoa học; Cơ quan nghiên cứu phát triển chiến, kỹ thuật (OSA/ARPA) và ba phòng: thông tin, thanh tra, tham mưu.
Bộ Tư lệnh MACV chỉ huy các khối: Khối tham mưu (Bộ Tham mưu); Khối lực lượng (các bộ tư lệnh); Khối lực lượng Đồng minh tham chiến tại miền Nam Việt Nam; Khối lực lượng yểm trợ (hiệp đồng).
2. Bộ Tham mưu MACV
Chỉ huy: Trung tướng
Biên chế, tổ chức của Bộ Tham mưu MACV gồm các đơn vị:
J1 – phụ tá tham mưu trưởng về quân lực (chỉ huy – thiếu tướng) phụ trách bốn phòng (J11, J12, J13, J14) về quân lực, dân sự, phúc lợi và cố vấn.
J2 – phụ tá tham mưu trưởng về tình báo (chỉ huy – thiếu tướng), phụ trách năm phòng (J21, J22, J23, J24, J25) về sưu tầm, nghiên cứu, kế hoạch, xử lý và huấn luyện.
J3 – phụ tá tham mưu trưởng về tác chiến (chỉ huy – trung tướng); gồm trung tâm hành quân và chín phòng (J31, J32, J33, J34, J35, J36, J37, J38, J39).
J4 – phụ tá tham mưu trưởng về hậu cần (chỉ huy – trung tướng); phụ trách năm phòng (J42, J43, J44, J45, J46) gồm phòng vật tư, vận tải, kế hoạch, cung ứng, hành chính.
J5 – phụ tá tham mưu trưởng về kế hoạch (chỉ huy – trung tướng), phụ trách ba phòng (J52, J53, J54) về Mỹ, Việt Nam và kế hoạch đặc biệt.
J6 – phụ tá về truyền tin điện tử (chỉ huy – thiếu tướng) phụ trách ba phòng (J61, J62, J63) gồm kế hoạch, truyền tin và cố vấn.
Phụ tá tham mưu trưởng về bình định (chỉ huy là một quan chức dân sự) gồm các phòng: nghiên cứu, yểm trợ, kế hoạch, an ninh lãnh thổ, phát triển nông thôn, phượng hoàng, cựu chiến binh, chiêu hồi và báo chí.
Phụ tá tham mưu trưởng về viện trợ quân sự (chỉ huy – thiếu tướng) gồm bốn phòng: tổ chức, kế hoạch, thống kê và cố vấn.
Cục Quân huấn (chỉ huy – thiếu tướng) gồm bốn phòng: kế hoạch, yểm trợ, nhà trường và trung tâm huấn luyện.
Ngoài ra, Bộ Tham mưu MACV còn có chín phòng trực thuộc khác là tài vụ, tổng quản trị, tuyên uý, nha khoa, hiến binh, thế giới quân viện, quản lý số liệu, nghiên cứu và kiểm tra.
3. Khối lực lượng (cán bộ tư lệnh) và hệ thống cố vấn
Bộ Tư lệnh Lục quân và Đoàn cố vấn lục quân, sở chỉ huy đóng tại Long Bình.
Bộ Tư lệnh Hải quân và Đoàn cố vấn hải quân, sở chỉ huy đóng tại 117 Phan Đình Phùng, Sài Gòn.
Bộ Tư lệnh Tập đoàn không quân số 7 và Đoàn cố vấn không quân, sở chỉ huy đóng tại sân bay Tân Sơn Nhất, Sài Gòn.
Bộ Tư lệnh Lính thuỷ đánh bộ số 3 (III.MAF) và Đoàn cố vấn Vùng 1 chiến thuật, sở chỉ huy đóng tại Đà Nẵng.
Bộ Tư lệnh Quân đoàn 24 (XXIV Corps), sở chỉ huy đóng tại Phú Bài (Huế).
Bộ Tư lệnh Dã chiến 1 (I. Field Force) và Đoàn cố vấn Vùng 2 chiến thuật, sở chỉ huy đóng tại Nha Trang.
Bộ Tư lệnh Dã chiến 2 (II. Field Force) và Đoàn cố vấn Vùng 3 chiến thuật, sở chỉ huy đóng tại Long Bình.
Bộ Tư lệnh Viện trợ quân sự ở đồng bằng sông Cửu Long (Delta Mac), sở chỉ huy đóng tại Cần Thơ.
Bộ Tư lệnh Lực lượng đặc biệt số 5, sở chỉ huy đóng ở Nha Trang.
4. Khối lực lượng yểm trợ
Khối lực lượng yểm trợ cho Bộ Chỉ huy quân sự Mỹ ở miền Nam Việt Nam bao gồm các đơn vị:
Hạm đội 7.
Bộ Tư lệnh Không quân chiến lược tiền phương (SACAE – Strategic Air Command Advanced Echelon).
Đại diện thông tin quốc phòng và lực lượng bảo vệ giao thông vận tải ở Đông Nam Á.
5. Khối lực lượng Đồng minh tham chiến ở miền Nam Việt Nam
Bộ Tư lệnh Lực lượng Nam Triều Tiên – Hàn Quốc (chỉ huy – thượng tướng), gồm hai sư đoàn bộ binh (Bạch Mã, Mãnh Hổ) và Lữ đoàn lính thuỷ đánh bộ Rồng Xanh số 2, sở chỉ huy đóng tại 606 Trần Hưng Đạo, Sài Gòn.
Bộ Tư lệnh Lực lượng Thái Lan (chỉ huy – thượng tướng), Sư đoàn bộ binh Báo Đen và Trung đoàn tình nguyện Mãng Xà Vương, sở chỉ huy đóng tại 12 Trần Quốc Toản, Sài Gòn.
Bộ Tư lệnh Lực lượng Ô-xtrây-ha (chỉ huy – trung tướng) có một trung đoàn bộ binh, sở chỉ huy đóng tại 12 Trần Quốc Toán, Sài Gòn.
Bộ Tư lệnh Lực lượng Phi-lip-pin (chỉ huy – đại tá) có hai đại đội pháo và tổ công dân vụ, sở chỉ huy đóng tại 12 Trần Quốc Toàn, Sài Gòn.
Bộ Tư lệnh Lực lượng Niu Di-lân (chỉ huy – trung tá), có một tiểu đoàn bộ binh, sở chỉ huy đóng tại 12 Trần Quốc Toàn, Sài Gòn.
Tổ viện trợ quân sự Đài Loan (chỉ huy – thượng tướng), sở chỉ huy đóng tại 175 Công Ly, Sài Gòn.
Tổng số quân trực tiếp tham chiến của các nước đồng minh ở Nam Việt Nam khoảng 68.800 quân. Ngoài ra còn có 34 nước khác tham gia gián tiếp (tiếp tế hậu cần, vận chuyển, huấn luyện, đóng góp lương thực, thuốc men, trang bị kỹ thuật, chuyên gia…),
