Mùa hè đỏ lửa năm 1972 – Easter Offensive 1972 hay chiến dịch Nguyễn Huệ – P14
Nhằm chặn đường phản công của tướng Ngô Quang Trưởng và phòng thủ cổ thành Quảng Trị, trong Chiến Dịch Xuân Hè 1972 – Chiến Dịch Nguyễn Huệ hay còn gọi là Mùa Hè Đỏ Lửa 1972 – Easter Offensive 1972, quân Giải Phóng đã tập trung về đây đến 6 sư đoàn bộ binh
Từ ngày 19 đến ngày 28 tháng 6, một kế hoạch đánh lạc hướng quân Giải Phóng về hướng tấn công chính đã được thực hiện. Với kệ hoạch này, một mũi tấn công giả sẽ do lực lượng Nhảy Dù tấn công vào Cam Lộ, đồng thời TQLC sẽ đổ bộ Cửa Việt để cắt đứt đường tiếp viện. Hai ngày trước khi cuộc tổng phản công diễn ra, các máy bay B-52, hải pháo, các máy bay chiến thuật sẽ oanh kích ồ ạt các điểm tập trung quân, kho tàng, hậu cứ, … của quân Giải Phóng
Chiến dịch Lam Sơn 72 trong Chiến Dịch Xuân Hè 1972 – Chiến Dịch Nguyễn Huệ hay còn gọi là Mùa Hè Đỏ Lửa 1972 – Easter Offensive 1972 sẽ gồm 2 mũi tấn công gọng kềm ở phía Bắc cùng một mũi tấn công phụ ở Tây Nam của Huế . Nhảy Dù sẽ là lực lượng chính tấn công phía Tây của Quốc Lộ 1 hướng về La Vang . Thủy Quân Lục Chiến sẽ là hướng tấn công thứ yếu, theo đường 55 để tiến về Triệu Phong. Sư đoàn 1 Bộ Binh sẽ tiến hành các trận đánh kềm chân quân Giải Phóng ở hướng Tây Nam của Huế. Sư đoàn 3 sẽ vừa tiến hành các cuộc hành quân để bảo vệ Đà Nẵng, vừa tái huấn luyện binh sĩ. Sư đoàn 2 bộ binh sẽ tổ chức các cuộc hành quân ở tỉnh Quảng Tín và Quảng Ngãi
Kế hoạch của Quân Đoàn I được trình lên Sài Gòn và Bộ Chỉ Huy Mỹ khoảng 2 tuần trước khi bắt đầu . Thiếu tướng Cooksey là sĩ quan tham mưu của tướng Trưởng cùng Bộ Chỉ Huy Mỹ là cơ quan MACV bàn với tướng Trưởng rằng tiến hành những cuộc hành quân khác với quy mô giới hạn hơn tiếp sau đó đồng thời chuẩn bị phương án phản công vào ngày khác. Tướng Trưởng không đồng ý do lúc này sĩ khí đang lên và quyết định trình kế hoạch này lên cho tổng thống Thiệu do tổng thống Thiệu sẽ nhiều khả năng đồng ý do Thiệu cần chiến thắng ở Vùng I Chiến Thuật để tạo đà cho cuộc bầu cử
Tướng Trưởng bay về Sài Gòn và thảo luận với tổng thống Nguyễn Văn Thiệu , thủ tướng Trần Thiện Khiêm, tướng Quang là phụ tá An Ninh Quốc Gia, tướng Cao Văn Viên là Tham Mưu Trưởng . Thiệu lắng nghe và dùng cây bút chì màu khoanh tròn một vùng và đề nghị một hướng tấn công khác. Thủ tướng Trần Thiện Khiêm lại muốn tấn công theo hướng “Dãy Phố Buồn Hiu” . Tướng Trưởng rất thất vọng khi kế hoạch không được ủng hộ, ông cuộn bản đồ lại và bay về Huế
Sáng hôm sau, tướng Trưởng gọi điện thoại cho tướng Quang và nói ông sẽ không đệ trình bất cứ kế hoạch phản công nào nữa. Nếu Sài Gòn muốn ông làm gì, cứ đưa kế hoạch cho ông và ông chỉ thực thi . Lúc 9h sáng, tổng thống Thiệu gọi cho ông và nói rằng, ông rất quan tâm đến bản kế hoạch phản công đó nhưng kế hoạch quá tham vọng. Thiệu muốn ông quay về Sài Gòn và thảo luận thêm. Hôm sau, tướng Trưởng quay về Sài Gòn và sau cuộc thảo luận, Thiệu đồng ý kế hoạch chiến dịch Lam Sơn 72
Chiến dịch Lam Sơn 72 bắt đầu ngày 28 tháng 6 như đã định, cả hai mũi Nhảy Dù và Thủy Quân Lục Chiến đều đạt được nhiều thắng lợi nhưng chậm hơn đã định. Thoạt đầu, quân Giải Phóng kháng cự khá yếu ớt khi quân VNCH băng qua sông Mỹ Chánh và tấn công tuyến phòng thủ thứ Nhất của quân Giải Phóng. Các cuộc đụng trận cỡ trung đoàn khá ít và phần lớn chỉ cỡ tiểu đoàn. Tuy nhiên, khi các mũi tiến quân gần đến sông Thạch Hãn, quân Giải Phóng đã chống cự rất ác liệt
Ngày 7 tháng 7, các đơn vị Nhảy Dù đầu tiên của VNCH đã đến ngoại ô thành phố Quảng Trị hay cổ thành Quảng Trị. Quân Giải Phóng với sự yểm trợ của pháo binh và súng cối đã chống cự rất khốc liệt . Để giảm áp lực cho Nhảy Dù, tướng Trưởng đã cho 1 tiểu đoàn Thủy Quân Lục Chiến được trực thăng chuyển đến chiếm cứ phía khu vực cách thành phố Quảng Trị khoảng 2km về hướng Đông Bắc nhằm cắt đứt đường tiếp viện . Tuy nhiên, tiểu đoàn này không tiến được chút nào do bị quân Giải Phóng với thiết giáp tấn công ào ạt
Lúc này, sự quyết tâm của Quân Giải Phóng đã thể hiện rõ nét, họ quyết phòng thủ Thành phố Quảng Trị đến người cuối cùng. Sự ác liệt của cuộc chiến ở Quảng Trị trở thành tâm điểm của báo chí và đề tài thảo luận của mọi người ở miền Nam Việt Nam . Quân Bắc Việt tiếp tục chi viện cho thành phố Quảng Trị bằng mọi thứ đang có nhằm giữ thành phố. Quân đội VNCH đã bị chặn đứng
Tình thế Quân Đoàn I lúc này tiến thoái lưỡng nan. Sự kháng cự của quân Giải Phóng rất ác liệt khiến VNCH không thể tiến quân. Tướng Trưởng không muốn lại phải lui quân lần nữa vì điều này đồng nghĩa quân đoàn I bị đánh bại hoàn toàn. Ông thay đổi quân và lần này sử dụng Thủy Quân Lục Chiến làm lực lượng tấn công Ông cũng cho rằng nếu quân Giải Phóng tập trung ở đây thì đó là cơ hội để ông sử dụng sự hủy diệt của Không Quân Mỹ
Lúc này Thủy Quân Lục Chiến đã thiết lập tuyến phòng thủ dọc làng Phương Sơn gọi là Phase Line Gold để từ đó mở các cuộc tấn công về phía Cửa Việt được gọi là Phase Line Blue. Lúc này, sư đoàn Nhảy Dù sẽ lui về sau giữ phòng tuyến sông Thạch Hãn để che chắn phía sau và sườn phía Tây cho Thủy Quân Lục Chiến. Nhiệm vụ của Nhảy Dù là tiêu diệt sư đoàn 304 Giải Phóng, tái chiếm căn cứ FSB Barbara, căn cứ FSB Anne, chặn đứng các đường tiếp viện từ phía Tây và bảo vệ con đường QL 1
Quân Giải Phóng lúc này vẫn kiên quyết phòng thủ thành Quảng Trị và cuộc chiến kéo dài sang tháng 9 . Nhằm chặn đường phản công của tướng Ngô Quang Trưởng và phòng thủ cổ thành Quảng Trị, trong Chiến Dịch Xuân Hè 1972 – Chiến Dịch Nguyễn Huệ hay còn gọi là Mùa Hè Đỏ Lửa 1972 – Easter Offensive 1972, quân giải phóng đã đưa thêm sư đoàn 312 từ Lào về và tham chiến ở Quảng Trị và lúc này, toàn bộ quân của Quân Giải Phóng đều đổ dồn về đây lên đến 6 sư đoàn bao gồm : sư đoàn 304, sư đoàn 308, sư đoàn 312, sư đoàn 320B , sư đoàn 324B và sư đoàn 325. Đối mặt với 6 sư đoàn quân Giải Phóng là 3 sư đoàn tinh nhuệ nhất của VNCH : sư đoàn Nhảy Dù, sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến và sư đoàn 1 bộ binh
Các trận đánh vẫn diễn ra ác liệt, cường độ pháo kích của quân Giải Phóng lên đến hàng nghìn quả pháo / ngày. Tướng Trưởng cho các đơn vị thay phiên nhau giữ phòng tuyến nên các đơn vị được nghỉ ngơi và tái bổ sung. Cán cân quân sự đang nghiêng về phía Quân Giải Phóng do họ áp đảo về quân số. Vấn đề đang là khi nào Quân Đoàn I được tăng cường bằng các đơn vị khác. Có ý kiến cho rằng nên tăng cường bằng các đơn vị từ Quân Đoàn IV. Tình hình chiến sự lúc này đang diễn ra trên toàn lãnh thổ miền Nam Việt Nam. Việc tăng cường có thể làm suy yếu thế trận ở đó và có thể làm mất cả khu vực nên ý kiến này bị bác bỏ
Tuy nhiên, tướng Trưởng vẫn tin rằng mình sẽ chiến thắng. Ông đang có những yếu tố quyết định thắng lợi : Hệ thống chỉ huy thông suốt, các sĩ quan chỉ huy nhiều kinh nghiệm và có sức chiến đấu cao, sĩ khí đang hăng và công tác tiếp tế luôn dồi dào. Nếu xét toàn cục, lợi thế thậm chí nghiêng về tướng Trưởng vì nếu ông thành công trong việc tái chiếm Quảng Trị trong những ngày đầu thì sẽ không lôi kéo quân Giải Phóng tập trung về Quảng Trị nhiều đến thế mà sẽ hướng về phía Tây của Huế. Đây chính là điều tướng Trưởng lo sợ nhất do địa hình ở đây đều là đồi núi và không thể sử dụng không quân hiệu quả. Còn khi tập trung ở Quảng Trị, địa hình khá trống trải sẽ thuận lợi cho các cuộc oanh kích bằng B-52, máy bay chiến thuật và pháo binh
Xem lại từ đầu : Chiến dịch Xuân Hè 1972 – Chiến dịch Nguyễn Huệ 1972 – Mùa hè đỏ lửa 1972 – Easter Offensive 1972 – P1
Xem lại : Chiến dịch Xuân Hè 1972 – Chiến dịch Nguyễn Huệ 1972 – Mùa hè đỏ lửa 1972 – Easter Offensive 1972 – P13
Xem tiếp : Chiến dịch Xuân Hè 1972 – Chiến dịch Nguyễn Huệ 1972 – Mùa hè đỏ lửa 1972 – Easter Offensive 1972 – P15
