Việt Nam Cộng Hòa và Sài Gòn sụp đổ 30/4/1975 – The fall of South Vietnam – P9
Trong trận đánh Phước Long mà nhiều người cho rằng là dấu hiệu báo trước Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ – Sài Gòn sụp đổ – The fall of South Vietnam, quân Giải Phóng hoàn toàn áp đảo cả về quân số lẫn trang bị vũ khí
Trong trận Phước Long, pháo binh của quân Giải Phóng đều pháo kích rất chính xác với tần suất pháo đáng sợ . Do chiếm ưu thế hoàn toàn về hỏa lực nên quân Giải Phóng không còn tấn công ban đêm như các năm trước mà hoàn toàn tấn công vào ban ngày. Họ cũng đã làm rất tốt việc theo dõi điện đài của quân VNCH và biết trước các bước di chuyển, điều quân chiến thuật. Chúng ta nghe sự thuật lại của một binh sĩ thuộc Liên Đoàn 81 Nhảy Dù cũng là người đã tham chiến ở trận An Lộc kể lại về trận Phước Long :
“Binh sĩ họ không giỏi. Tuy nhiên quân số họ quá đông. Pháo binh của họ quá mạnh và chính xác hơn những gì họ đã làm ở trận An Lộc. Trong trận Phước Long, xe tăng của họ mới và khác hẳn trước đây. Các khẩu súng chống tăng M72 không thể làm gì nổi chúng. Chúng tôi bắn trúng, chiếc xe tăng dừng lại 1 lúc rồi lại chạy tiếp . Không yểm không hiệu quả nhiều vì các máy bay bay quá cao để tránh pháo cao xạ. “
Về phương diện quân sự, việc chiếm được Phước Long giúp cho quân Giải Phóng mở rộng vùng kiểm soát. Ba Khu Hậu Cứ của họ bây giờ đã có thể kết nối liền với nhau theo hình vòng cung kéo dài từ biên giới Campuchia theo đỉnh cực Bắc của vùng III Chiến Thuật và cuối cùng theo tuyến đường đi Hàm Tân ra phía vùng duyên hải
Về mặt tâm lý và chính trị, việc mất Phước Long đã khiến nhiều người mất tinh thần vì đây là tỉnh đầu tiên của miền Nam Việt Nam mất vào tay quân Giải Phóng. Việc Mỹ và các quốc gia đồng minh thể hiện sự dửng dưng trước việc mất Phước Long càng khiến nhiều người hoài nghi về tính ràng buộc và sự tồn tại của Hiệp Định Paris. Mọi người đều không còn hy vọng Mỹ và đồng minh sẽ dùng vũ lực để ép buộc quân Bắc Việt thực thi theo hiệp định Paris khi họ đã vi phạm lệnh ngừng bắn. Niềm tin của dân chúng vào quân đội và chính phủ VNCH cũng bị rung lắc dữ dội
Đối với quân Giải Phóng, chiến thắng ở trận Phước Long không chỉ thuần túy là chiến thắng quân sự mà hiệu quả về chính trị lẫn tinh thần còn quan trọng hơn nhiều. Đó là bước đi đầu tiên về mặt quân sự và là phép thử liệu Mỹ sẽ phản ứng ra sao. Từ trận Phước Long, họ không còn e dè về việc Mỹ sẽ tiếp tục can thiệp trở lại vào miền Nam Việt Nam
Trận Buôn Ma Thuột
Trước ngày Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ – Sài Gòn sụp đổ – The fall of South Vietnam, Thiếu tướng Phạm Văn Phú đã chỉ huy sư đoàn 1 bộ binh từ tháng 10 năm 1970 đến tháng 7 năm 1972. Sau đó ông thay trung tướng Nguyễn Văn Toàn trong vị trí tư lệnh Quân Đoàn II vào tháng 12 năm 1974. Việc thay tướng Toàn là theo ý kiến của phó tổng thống Trần Văn Hương do tướng Toàn dính líu đến cáo buộc tham nhũng. Tổng thống Thiệu đã nhượng bộ phó tổng thống Hương mặc dù ông hoàn toàn biết rằng tướng Toàn là người có năng lực. Tướng Toàn được giao nhiệm vụ Chỉ Huy trưởng lực lượng Thiết Giáp và chỉ huy Quân Đoàn III thay tướng Dư Quốc Đống đã từ chức vào tháng trước. Việc thay chỉ huy ở vùng II Chiến Thuật đã dẫn đến sự sụp đổ của cả quân đoàn II ở khu vực này
Sau trận Phước Long, quân Giải Phóng đã tiến hành chuẩn bị cho chiến dịch kế tiếp. Lần này, niềm tin của họ lên cao hơn bao giờ hết khi biết rằng Mỹ vẫn sẽ khoanh tay không can thiệp vào miền Nam Việt Nam. Nhiều tin tức cho biết vùng II là là vùng chiến trận tiếp theo. Từ cuối tháng 1 năm 1975, sư đoàn 320 đang đóng ở Đức Cơ đã di chuyển xuống Nam gần cao nguyên Darlac. Quân Đoàn II được báo động nhưng không có hành động cụ thể nào ngoại trừ các phi vụ oanh kích đoàn xe vận tải. Trong suốt tháng 2, các chuyến bay trinh sát liên tục phát hiện các đoàn xe vận tải với số lượng lớn chạy về phía Nam dọc theo các tuyến đường biên giới. Vào cuối tháng 2, không quân VNCH đã phát hiện 1 đoàn xe vận tải hàng trăm chiếc và đã tiến hành oanh kích và gây thiệt hại lớn
Liên tục trong những ngày đầu năm 1975, các sư đoàn Bắc Việt khác như 312, 316, 341 cũng được phát hiện đã di chuyển xuống phía Nam nhưng đích đến thì vẫn chưa rõ ràng. Ngày 5 tháng 3, trinh sát VNCH đã phát hiện được tài liệu của sư đoàn F10 cho thấy, đơn vị này đang di chuyển từ Kontum xuống Buôn Ma Thuột. Sau khi tổng hợp các nguồn tin, mục tiêu cuộc tấn công là Buôn Ma Thuột đã trở nên rõ ràng. Giai đoạn đầu sẽ là các cuộc tấn công nhằm cắt đường 14, 19 và 21 để chia cắt khu vực này với các vùng khác cũng như để ngăn quân đội VNCH chi viện. Sư đoàn 320 sẽ chịu trách nhiệm cắt đường 14 và tấn công các mục tiêu ở phía Bắc Buôn Ma Thuột và phi trường Phụng Dực. Sư đoàn F10 sẽ tấn công dọc đường 14 ở phía Tây Nam . Mọi kế hoạch đều được tiến hành chu đáo và giữ bí mật tối đa
Từ giữa tháng 2, Ban G-2 Tình Báo của Quân Đoàn 2 đã phán đoán được chính xác kế hoạch này. Tuy nhiên, mọi cảnh báo của Ban G-2 đều bị Bộ Chỉ Huy Quân Đoàn 2 bác bỏ và cho rằng Buôn Ma Thuột chỉ là đòn đánh lạc hướng hoặc mục tiêu phụ trong khi mục tiêu chính là Pleiku. Việc bố phòng đã theo cách nghĩ của Bộ Chỉ Huy Quân Đoàn 2, toàn bộ sư đoàn 23 được bố trí ở Pleiku trong khi Buôn Ma Thuột được giao cho 1 Liên Đoàn Biệt Động Quân và lực lượng Địa Phương Quân với phần lớn là người Thượng.
Vào đầu tháng 3, khi báo động cho thấy sư đoàn 320 di chuyển về phía Buôn Ma Thuột, Quân Đoàn 2 chỉ gửi 1 bộ chỉ huy tăng phái do Tư lệnh phó sư đoàn 23 – đại tá Vũ Thế Quang chỉ huy cùng 1 trung đoàn thuộc sư đoàn 23 là trung đoàn 53 về Buôn Ma Thuột. Trung đoàn 53 được giao nhiệm vụ phòng ngự phía Nam phi trường Phụng Dực còn Liên Đoàn Biệt Động Quân được giao nhiệm vụ đóng ở Buôn Hồ cách thị trấn Buôn Ma Thuột khoảng 36km hướng Đông Bắc. Các toán trinh sát của sư đoàn 23 được tung ra để tìm kiếm dấu vết của sư đoàn 320 ở khu vực biên giới nhưng kết quả là các cuộc chạm súng lẻ tẻ và chỉ phát hiện được các toán quân Bắc việt cỡ đại đội
Lúc này quân Bắc Việt đã cắt đứt đường QL 21 nối Buôn Ma Thuột với Nha Trang. Chi khu Khánh Hòa đã cho tiến hành đánh thông đường nhưng không thành công. Đường QL 21 vẫn bị chốt chặn ở khu vực thị trấn Khánh Dương, cách Buôn Ma Thuột 90km về phía Đông
Ngày 5 tháng 3, quân Bắc Việt đã tấn công và tràn ngập quận Thuận Mẫn nằm trên QL 14 và nằm giữa Buôn Ma Thuột và Pleiku. Như vậy mọi liên lạc từ Buôn Ma Thuột lên Pleiku nơi đóng Bộ Chỉ Huy Quân Đoàn 2 và từ Buôn Ma Thuột đi Nha Trang đã bị cắt đứt
Xem từ đầu : Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ ngày 30/4/1975 – Sài gòn sụp đổ ngày 30/4/1975 – The fall of South Vietnam April 30th 1975 – P1
Xem lại : Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ ngày 30/4/1975 – Sài Gòn sụp đổ ngày 30/4/1975 – The fall of South Vietnam on April 30th 1975 – P7
Xem tiếp : Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ ngày 30/4/1975 – Sài Gòn sụp đổ ngày 30/4/1975 – The fall of South Vietnam on April 30th 1975 – P10
Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ – Sài Gòn sụp đổ – The fall of South Vietnam,
