Phim chúng tôi là những người lính – We were soldiers
Phim chúng tôi từng là những người lính – We were soldiers là bộ phim về trận đánh Ia Đrăng trong chiến tranh Việt Nam do diễn viên nổi tiếng Mel Gibson và diễn viên Việt Nam Đơn Dương thủ vai chính
Bộ phim Chúng tôi là những người lính được huyển thể trên quyển sách We Were Soldiers Once… And Young (Chúng tôi là chiến sĩ) của chính trung tá Harold G. Moore . Trung tá Moore chính là người đã chỉ huy trận đánh thung lũng Ia Đrăng. Ngoài ra còn có ký giả UPI là Joseph L. Galloway cũng đã trực tiếp tham gia trận đánh này
Bộ phim thuật lại toàn bộ quá trình của trận đánh thung lũng Ia Drang . Đây là trận đánh có thực diễn ra vào tháng 11 năm 1965 tại vùng núi Tây Nguyên thuộc Vùng II Chiến Thuật. Tháng 10 năm 1965, quân Giải Phóng mở chiến dịch Plei Me do thượng tá Nguyễn Hữu An chỉ huy và sau đó đã diễn ra trận đánh Pleime nổi tiếng và quân Việt Nam Cộng Hòa cùng quân Mỹ đã đẩy lùi được quân Giải Phóng, sau đó, quân Mỹ đã tổ chức phản công và cử trung tá Harold G. Moore mang theo tiểu đoàn 1, trung đoàn 7 lữ đoàn 3 Không Kỵ đuổi theo quân Giải Phóng đến chân núi Chu Prông và trận đánh Ia Drang diễn ra và đây cũng là lần đầu tiên mà lính Mỹ đụng trận với quân Giải Phóng
Trong phim, diễn viên ngôi sao Mel Gibson thủ vai trung tá Harold G. Moore và diễn viên Việt Nam Đơn Dương thủ vai thượng tá Nguyễn Hữu An đã tái hiện lại được những trận đánh khốc liệt lẫn thiệt hại mà 2 bên nhận phải trong trận đánh này với những cảnh cận chiến, trực thăng thả quân, máy bay gunship yểm trợ, máy bay ném bom Napalm, …. . Bộ phim cũng thể hiện cả những cảnh nhiều lính Mỹ bị bắn chết trong những cảnh hỗn chiến và do chiến thuật áp sát của quân Giải Phóng khiến trung tá Moore phải yêu cầu yểm trợ hỏa lực ở tầm gần lẫn máy bay ném bom Naplam quá gần khiến nhiều lính Mỹ bị bốc cháy như ngọn đuốc. Bộ phim đã đạt doanh thu khổng lồ ở Mỹ và được trình chiếu ở Tòa Nhà Trắng và đích thân tổng thống George Bush đã mời diễn viên Gibson đến Nhà Trắng để cùng xem phim
Ở Việt Nam, bộ phim We were soldiers đã bị cấm chiếu và phản đối dữ dội vì cho rằng bộ phim đã thể hiện hình ảnh dã man của quân Giải Phóng khi bắn chết tù binh và nhất là cảnh cuối khi quân Mỹ tấn công vào doanh trại và được trực thăng Huey Gunship yểm trợ, quân Giải Phóng thiệt hại nặng và xác chất cao như núi, …
Diễn viên Đơn Dương bị dư luận Việt Nam phản đối do đóng vai chỉ huy quân Giải Phóng và là người ra lệnh giết chết các binh sĩ tù bình khi được hỏi :
” Chỉ huy, chúng ta có bắt giữ tù binh không ?
Không, hãy giết sạch bọn chúng và không để bọn chúng đến đây nữa “
Ngoài ra, dư luận còn phản đối khi cuối trận, diễn viên Đơn Dương quay lại để thu nhặt xác các đồng đội còn làm hành động là cắm lại lá cờ Mỹ ngay ngắn
Bên cạnh đó, Sở Văn Hóa Thông Tin truyền thông, Cục Điện Ảnh, Hội Điện Ảnh … còn nhiều lần mời Đơn Dương đến để làm bảng giải trình, …. Trước áp lực quá lớn, năm 2003, Đơn Dương đã đi định cư ở Mỹ
