Lực lượng Dân Sự Chiến Đấu – CIDG người Thượng trong chiến tranh Việt Nam
Lực lượng Dân Sự Chiến Đấu – CIDG là lực lượng người dân tộc thiểu số được Lực lượng đặc biệt Mũ nồi xanh – Green Beret chiêu mộ và huấn luyện để chống lại lực lượng Giải Phóng ở khu vực rừng núi Cao Nguyên Việt Nam
Tháng 5 năm 1961, tổng thống Mỹ Kennedy đã gửi 400 lính Lực lượng đặc biệt Mũ nồi xanh – Green Beret đến Việt Nam như là những cố vấn quân sự Đặc Biệt. Đơn vị này được xem là lực lượng ưu tú của quân đội Mỹ, học được đào tạo khắc khe, có thể sinh tồn trong điều kiện khắc nghiệt, có thể sử dụng nhiều vũ khí khác nhau lẫn các thiết bị truyền tin, chất nổ, … . nhằm mục đích đào tạo miền nam trong cuộc chiến chống nổi dậy
Cả những binh lính thuộc lực lượng Mũ nồi xanh – Green Beret lẫn nhân viên CIA đều tin rằng, nếu sử dụng lực lượng bán vũ trang của những dân tộc thiểu số có thể mở rộng cuộc chiến chống nổi dậy đến tận những khu vực hẻo lánh và dân tộc thiểu số lớn nhất chính là dân tộc người Thượng nghĩa theo tiếng Pháp là “những người ở trên núi” và trở thành mục tiêu chính để tuyên truyền lẫn tuyển mộ binh sĩ của cả phía Việt nam Cộng Hòa lẫn quân Giải Phóng
Lúc này, người Thượng đang sống tại nhiều khu vực ở miền Cao Nguyên Việt Nam và cuộc tiếp xúc đầu tiên giữa lực lượng đặc biệt và người Thượng thuộc bộ tộc Rhade diễn ra ở buôn Enao. Sau cuộc gặp giữa Đại Sứ Mỹ và đơn vị quân Y của lực lượng đặc biệt, Già làng buôn Enao đồng ý hỗ trợ chính quyền Việt Nam Cộng Hòa và chương trình Phòng Thủ Buôn Làng dạng này lập tức được triển khai đến hơn 40 ngôi làng trong khu vực với hơn 1.000 người đàn ông tham gia lực lượng Tự Vệ với hơn 300 người thường trực chiến đấu. Chương trình này sau đó chuyển tên thành lực lượng Dân Sự Chiến Đấu – Civilian Irregular Defense Group ( CIDG )
Lực lượng đặc biệt sẽ ở chung với dân làng. Để có mối quan hệ chặt chẽ và lấy lòng những người nơi đây, lính Mỹ được học về văn hóa, ngôn ngữ, .. nơi họ được chuẩn bị hoạt động. Như trong chiến tranh Việt Nam, nhiều lính Đặc Biệt còn có thể sử dụng tốt tiếng Pháp và tiếng Việt. Họ còn thường xuyên tặng quà, uống rượu Cần chung, tham gia các buổi lễ tế, khám bệnh, tặng muối,… và sống như người dân tộc
Mô hình của chương trình là đưa những toán A ( A Detachment) đến các ngôi làng để tổ chức lực lượng chiến đấu, lực lượng cỡ Đại Đội này sẽ được huấn luyện và cung cấp vũ khí để tiến hành các cuộc tuần tiễu chung quanh cũng như phục kích, quấy rối các tuyến tiếp tế của quân Giải Phóng là cũng như chống cự khi ngôi làng bị tấn công
Sau khi lớn mạnh, chương trình CIDG được chuyển thành Nhóm Tác Chiến Đặc Biệt số 5 – 5th Special Forces Group với 84 doanh trại và 42.000 binh sĩ thuộc lực lượng Dân Sự Chiến Đấu – CIDG
Ở vùng Cao Nguyên Việt Nam, lính Đặc Biệt của Mỹ hoạt động rất chặt chẽ với người Thượng. Nhiều người Mỹ còn có mối quan hệ đặc biệt với họ trong suốt cuộc chiến. Sau chiến tranh, khi người Mỹ rút về nước, lực lượng dân sự chiến đấu người Thượng được sáp nhập với lực lượng Biệt Động Quân và được gọi là lực lượng Biệt Động Quân Biên Phòng
Một số căn cứ hoặc trại Đặc Biệt như căn cứ Bến Hét, căn cứ Lệ Khánh, căn cứ A Sầu, … được quân Mỹ xây dựng với lực lượng chiến đấu chính là lực lượng Dân Sự Chiến Đấu người Thượng và đặt dưới sự chỉ huy và cố vấn của quân đội Mỹ nhằm xâm nhập, do thám đường mòn Hồ Chí Minh và chống sự tấn công từ biên giới Lào vào vùng lãnh thổ miền Nam Việt Nam
