Cuộc tấn công Campuchia 1970 hay cuộc Cuộc xâm nhập Campuchia – Cambodian Incursion 1970 diễn ra ở miền Đông Campuchia do quân đội Mỹ và Việt Nam Cộng Hòa tiến hành nhằm truy quét lực lượng Quân Giải Phóng và phá hủy kho tàng của Trung Ương Cục Miền Nam
Chiến dịch Campuchia được sự chấp thuận của tổng thống Mỹ Richard Nixon và trong cuộc hành quân Campuchia lần này có 13 đợt hành quân nhỏ do quân đội Việt Nam Cộng Hòa và quân đội Mỹ thực hiện kéo dài từ 29 tháng 4 năm 1970 đến 30 tháng 6 năm 1970 nhằm mục đích là tiêu diệt lực lượng khoảng 40.000 người của lực lượng Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam – Việt Cộng và quân đội Miền Bắc đang đóng quân ở đây cũng như hệ thống kho tàng của họ.
Bối cảnh cuộc tấn công Campuchia 1970
Campuchia lúc này là quốc gia trung lập nhưng quân đội quá yếu cũng như Lào nên quân Giải Phóng lợi dụng điều này để thiết lập đường tiếp tế đi qua nước này gọi là đường Mòn Hồ Chí Minh. Ngoài ra, quân Giải Phóng cũng thường xuyên tổ chức các cuộc tấn công từ biên giới vào lãnh thổ VNCH và khi bị phản công hoặc suy yếu, họ lại rút qua biên giới để đóng quân và nghỉ dưỡng, tránh các cuộc tấn công của quân đội Mỹ và VNCH
Sự kiện lật đổ thái tử Norodom Sihanouk và thay bằng tướng Lon Nol thân Mỹ cùng với cuộc tấn công của quân Bắc Việt vào quân đội Campuchia đã thôi thúc quân đội Mỹ tiến hành cuộc xâm lấn Campuchia để tiêu diệt Trung Ương Cục Miền Nam – Central Office for South Vietnam (COSVN) và Chính Phủ Cách Mạng Lâm Thời Miền Nam – Provisional Revolutionary Government (PRG)
Tướng Creighton W. Abrams tổng chỉ huy lực lượng quân đội Mỹ ở Việt Nam – MACV vừa thay thế tướng Westmoreland đã đệ trình tổng thống Mỹ Richard M. Nixon kế hoạch ném bom Campuchia bằng B52 vào những khu vực đồn trú của quân Giải Phóng ở miền Đông Campuchia nhưng tổng thống Nixon e ngại cuộc leo thang chiến tranh nên đã từ chối. Nhưng sau cuộc tổng tiến công và nổi dạy Tết Mậu Thân, tổng thống Nixon đã đồng ý và kế hoạch ném bom Campuchia có mật danh là chiến dịch Menu – Operation Menu tiến hành từ ngày 29 tháng 3 năm 1969 và đã có hơn 3.000 phi vụ được tiến hành
Tháng 1 năm 1970, thái tử Norodom Sihanouk đi Pháp dưỡng bệnh và cuộc biểu tình chống quân Bắc Việt đã nổ ra trên đất nước Campuchia, thủ tướng kiêm bộ trưởng quốc phòng là tướng Lon Nol đã ra lệnh đóng cảng biển Sihanoukville là đường tiếp tế quan trọng của quân Giải Phóng và yêu cầu quân Bắc Việt và Việt Cộng rời khỏi đất nước Campuchia trong 72 giờ.
Ngày 18 tháng 3, Hội Đồng Quốc Gia Campuchia lập Lon Nol làm thủ tướng, thái tử Norodom Sihanouk lập tức lập chính phủ lưu vong ở Bắc Kinh và bắt tay với quân Bắc Việt, Khơ me đỏ – Khmer Rouge, Pathet Lào. Quân Bắc Việt cung cấp vũ khí và cố vấn quân sự cho lực lượng Khmer Rouge và nội chiến Campuchia xảy ra. Quân Bắc Việt đã tấn công và chiếm giữ các khu vực phía Đông và Đông Bắc ở Campuchia để mở rộng đường tiếp tế bao gồm thành phố Kampong Cham, Snoul, Krek.
Kế hoạch cuộc tấn công Campuchia 1970
Tổng thống Mỹ Nixon tin rằng, đây là thời cơ chín muồn để mở cuộc tấn công Campuchia nhằm tiêu diệt Trung Ương Cục Miền Nam, Bộ Tổng Tham Mưu và MACV đã vạch ra kế hoạch bao gồm : phong tỏa cảng Sihanoukville, tiến hành không kích vào Campuchia, tiến hành truy quét vùng biên giới bằng lực lượng VNCH, xâm lấn vào Campuchia bằng quân VNCH hoặc kết hợp với quân Mỹ
Trên đài tuyền hình ngày 20 tháng 4, tổng thống Nixon đã công bố kế hoạch rút 150.000 quân Mỹ khỏi Việt Nam trong năm 1970. Lúc này Mỹ vẫn còn 330.648 quân và 55.039 Thủy Quân Lục Chiến ở miền Nam Việt Nam. Tất cả đều đang chuẩn bị rút quân hoặc đang lên kế hoạch rút quân nên không ở trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu
Diễn biến cuộc tấn công Campuchia 1970
Ngày 14 tháng 4, quân VNCH phát động cuộc hành quân Toàn Thắng 41 và tiến hành 3 cuộc đột kích ngắn vào lãnh thổ Campuchia và cho quân thiết kỵ tiến vào lùng sục tỉnh Svay Rieng. 4 ngày sau, quân VNCH tiến vào vùng Mỏ Vẹt.
Ngày 22 tháng 4, tổng thống Nixon chấp thuận cuộc tấn công Campuchia vào vùng Móc Câu – Fishing Hook và Mỏ Vẹt – Parrot Beak, đây là 2 vùng đất ăn sâu vào lãnh thổ Việt Nam từ lâu được mệnh danh là “Vùng Đất Thánh Việt Cộng”. Nixon cũng cho phép không quân Mỹ yểm trợ cuộc hành quân của VNCH
Ngày 27 tháng 4 , 1 tiểu đoàn Biệt Động Quân đã xâm nhập vào tỉnh Kandal và phá hủy 1 doanh trại quân Giải Phóng ở đây và tiến sâu hơn 16km trong lãnh thổ Campuchia. Hiện giờ, các cuộc thâm nhập chỉ mới giới hạn trong việc lùng sục chớp nhoáng chứ chưa có những trận đánh lớn dài ngày
Trở ngại lớn nhất của chiến dịch Campuchia 1970 là thời gian và tổng thống Nixon yêu cầu giữ bí mật tối đa. Chỉ còn cách 2 tháng, những trận mưa lớn ở Campuchia sẽ gây cản trở cho không quân hoạt động và trở ngại cho việc điều quân trên bộ . Do yêu cầu của tổng thống Nixon, Đại Sứ Quán Mỹ ở Sài Gòn, Đại Sứ Quán Capuchia, tổng thống Lon Nol cũng không được thông báo về cuộc hành quân Campuchia 1970. Thậm chí, vấn đề tiếp liệu, hậu cần ở khu vực biên giới cũng không được tiến hành trước để tránh quân Giải Phóng biết trước. Các lữ đoàn trưởng chỉ được báo trước 1 tuần còn tiểu đoàn trưởng chỉ được thông báo trước 2-3 ngày
Xem tiếp : Chiến dịch Campuchia 1970 – Cambodian Campaign 1970 – P2
